Segja má að Umboðsmaður Alþingis hafi haft í nógu að snúast síðustu misseri en hann hefur komið að fjölda mála og staðið sig afskaplega vel að mati Kvennablaðsins.
Þá eru frumkvæðisathuganir Umboðsmanns vegna einkennilegra samskipta fyrrverandi innanríkisráðherra við fyrrverandi lögreglustjóra höfuðborgarsvæðisins sem og athugun hans á líklegum persónuverndarlagabrotum lögreglunnar nýleg dæmi um lofsverð vinnubrögð embættisins.
Nýjasta mál á dagskrá þykir svo renna stoðum undir að stofna ætti aðdáendaklúbb fyrir sitjandi umboðsmann en hann hefur nú innt innanríkisráðuneytið sem og fangelsismálastofnun eftir svörum vegna óhóflegra tafa á málsafgreiðslu þeirra stofnanna á erindum og kvörtunum fanga.
Umboðsmaður sendi báðum stofnunum skriflegt erindi þann 24. nóvember síðastliðinn þar sem hann nefnir fjölda dæma um erindi og kvartanir fanga sem ekki höfðu verið afgreiddar í marga mánuði og jafnvel ár.
Þá vill umboðsmaður fá svör frá báðum stofnunum fyrir 15. desember um „hvort og þá hvaða viðmið [þau] hafa sett um afgreiðslutíma á stjórnsýslukærum frá föngum eða erindum sem varða málefni fanga frá þeim eða aðstandendum þeirra.“
Einnig bendir hann réttilega á að vegna sérstakrar stöðu fanga sem frelsisviptra einstaklinga sé hröð afgreiðsla mála þeirra sérstaklega aðkallandi enda geti úrskurður um réttindi þeirra haft veruleg áhrif á hagsmuni þeirra.
Orðrétt segir svo í erindi Umboðsmanns:
„Í þessu sambandi hef ég í huga að þarna eiga í hlut frelsissviptir einstaklingar og það kann að hafa veruleg áhrif á hagsmuni þeirra að sem fyrst sé svarað til um og eftir atvikum skorið úr um hver séu réttindi þeirra í samskiptum við fangelsisyfirvöld. Þá verður almennt að gera ráð fyrir að fangar hafi alla jafna ekki sömu tök á að standa að málarekstri hjá stjórnvöldum og fylgja málum sínum eftir og aðrir borgarar.“
Undirrituð er hjartanlega sammála umboðsmanni og bætir því við að það sé afspyrnu vond stjórnsýsla og líklega mannréttindabrot að láta fanga bíða mánuðum og jafnvel árum saman eftir úrlausn mála sem kunna að hafa mjög afdrifarík áhrif á daglegt líf þeirra innan veggja fangelsisins.
Það verður áhugavert að sjá hvort þessar stofnanir hafi yfir höfuð haft fyrir því að mynda sér verklagsreglur um málsmeðferðarhraða úrlausnarefna fanga og ef svo er, hvernig þær réttlæta þessa rosalegu bið sem fangar þurfa að þrauka.
Ljósmynd Sigtryggur Ari Jóhannson