Grein upphaflega úr Sleggjunni iðnaðarblaði 18. nóvember 2014. Sleggjan er gefið út af Fótsporum ehf. sími: 578-1190. Smellið á myndina til að lesa blaðið í heild.
„Frumkvöðlar horfa hýrum augum til fjármögnunarsjóða í einkageiranum, en 70% þeirra sem svöruðu spurningunni hafa áhuga á viðræðum við slíka sjóði,“ segir í könnun Enterprise Europe Network um fjármögnun sprotafyrirtækja hér á landi. Könnunin var framkvæmd í tilefni af ráðstefnum um aðgengi íslenskra nýsköpunar- og sprotafyrirtækja að fjármagni.
Tilgangur rannsóknarinnar er að kanna ýmis mál tengd fjármögnun sprota- og nýsköpunarfyrirtækja og byggja svo erindi ráðstefnunnar á þeim svörum og þörfum sem könnunin leiddi í ljós. Könnunin var send á 137 fyrirtæki og var svarhlutfallið 36%. 65% af þeim sem svöruðu starfa á sviðum upplýsingatækni og jafnhátt hlutfall er enn með sína vöru og þjónustu í þróun.
Vilja leita erlendis að fé
Helstu niðurstöður eru að 90% fyrirtækjanna eru opin fyrir fjárfestingaviðræðum. Rúmlega átta af tíu hafa áhuga á fjárfestingu frá opinberum sjóðum en lítill hluti fyrirtækjanna hefur átt í viðræðum við sjóðina eða fengið fjárfestingu frá þeim. Þá kemur fram að fáir hafi fengið fjármagn frá einkaaðilum, eða aðeins 32%. „Mikill áhugi er á því að tala við einstaka fjárfesta en 73% aðspurðra hafa áhuga á því. Aðeins níu fyrirtæki hafa fengið fjármagn frá slíkum fjárfestum og einn var í viðræðum er könnunin var lögð fyrir.“ Um helmingur lýsti áhuga á að leita til bankastofnana og 94% aðspurðra vildu leita til erlendra fjárfesta. „Nærri helmingur frumkvöðlanna er á þeirri skoðun að auka þurfi upplýsingar um það hvernig finna skuli fjárfesta og fjármagnsleiðir.“
Michael Culligan er sérfræðingur í fjármögnun sprotafyrirtækja og býr yfir viðamikilli reynslu sem englafjárfestir. Hann er yfirmaður Dublin Business Innovation Centre sem stýrir digrum fjárfestingasjóði, mjög farsælu englafjárfestaneti, frumkvöðlasetri sem hýsir yfir 90 fyrirtæki auk þess að veita þeim ráðgjöf og stuðning. Michael er stjórnarmeðlimur í EBAN og yfirmaður HBAN í Írlandi en þeir hafa safnað yfir 45 milljónum punda frá englafjárfestum sem veitt hafa verið í yfir 250 sprota- og frumkvöðlafyrirtæki á undanförnum 6 árum. Hann var meðal frummælenda á ráðstefnu um fjármögnun sprotafyrirtækja.
Eyrún Eggertsdóttir, framkvæmdastýra sprotafyrirtækisins RóRó, fór á sömu ráðstefnu yfir fjárfestingamöguleika innanlands. RóRó hefur þróað dúkkuna Lúllu sem líkir eftir nærveru foreldra. Fyrirtækið er stofnað árið 2011 og hefur þróun staðið yfir síðan. RóRó er nú í startholunum að hefja framleiðslu og dreifingu á vörunni en það stig er meðal annars fjármagnað með hópfjármögnun þar sem almenningi býðst að panta vöruna áður en hún rúllar af framleiðslulínunni. Áhugasamir geta styrkt verkefnið á vefnum indiegogo.com.
Vougue og Tatler
Fjallað hefur verið um fyrirtækið og Lúllu í blöðum eins og Vogue og Tatler. Lúlla er talin geta hjálpað fyrirburum sem sökum þess að þurfa að vera í hitakassa daglangt fá ekki jafn mikla nærveru með foreldrum sínum og önnur nýfædd börn. Lúlla líkir eftir hjartslætti og andardrætti foreldra með því að spila upptöku af raunverulegri öndun. Margt bendir til þess að börn nái dýpri svefni með aðstoð dúkkunnar. Lúlla spilar upptökuna í átta klukkustundir enda hugmyndin að fylgja barninu í gegnum svefninn.
„Það er ofsalega sterkt net hér á landi til að hjálpa sprotum að taka fyrstu skrefin,“ segir Eyrún. „Það sem ég á við er að það er mikil hjálp þegar þú ert með hugmynd eða ert í þróun. Það er gríðarlega mikilvægt svo að hugmyndin deyi ekki bara. Ég finn það samt núna að það er eins og einhver gjá myndist þegar maður er kominn aðeins lengra.“ Eyrún bendir á að fyrirtæki séu oft á stigi þar sem þróunarvinna er langt komin en þau séu ef til vill ekki tilbúin í að sækja fé í stóra sjóði. „Það er ákveðinn skortur þegar maður er kominn á framleiðslustig. Þá er lítið í boði og maður verður bara að finna eigið fjármagn. Við erum svolítið þar.“ Hún segir íslenska frumkvöðla líta öfundaraugum til neta englafjárfesta erlendis líkt og þeim sem Michael kynnti. „Englafjárfestar eru svo mikið í umræðunni að ég held að það sé eitthvað sem gæti um það bil að verða til. Allavega er gríðarleg þörf á því.“
Verðum að koma fólki saman
„Ég veit til þess að fullt af fólki sem á pening er á fullu að leita sér að tækifærum. Hef heyrt af því að þetta sama fólk sé jafnvel að spyrjast fyrir í bönkunum hvað sé að gerast spennandi,“ segir Eyrún og ítrekar að hún telji net englafjárfestinga við það að fæðast á Íslandi. Þörfin sé einfaldlega til staðar bæði hjá fjárfestum og sprotum. „Hluti af vandanum er að stundum eru frumkvöðlar og fjárfestar einfaldlega ekki í sömu kreðsunum. Við þurfum bara að leiða þessa hópa saman.“