Sylvía Hall skrifar:
„Við þurfum ekkert femínisma. Ég skil ekki hvað allir eru að kvarta, konur hafa það bara fínt“
Það er ekki langt síðan ég hugsaði svona, kannski 1-2 ár. Þegar fólk talaði um femínisma ranghvolfdi ég augunum og fannst fólk vera að leggja of mikla orku í eitthvað sem væri óþarfi. Ég forðaðist að flokkast undir „femínista“ og viðhorf mitt til hugtaksins var neikvætt. Ég get svo sannarlega sagt í dag að ég hafði rangt fyrir mér.
Femínismi, til allrar hamingju, hefur verið mikið í umræðunni síðustu ár. Flestir skólar eru komnir með virk femínistafélög þar sem margar skemmtilegar umræður eiga sér stað og umræðan er mun meiri en fyrir nokkrum árum. Vegna þessa er fólk duglegt við að tjá skoðanir sínar á ýmsum hlutum sem tengjast femínisma, en það er eitt sem virðist flækjast fyrir mörgum – hvað er femínismi?
„Ég er alveg jafnréttissinni þó ég sé ekki femínisti sko.“
Þetta er setning sem ég heyri hrikalega oft, bæði hjá strákum og stelpum. Í þessari setningu er svo mikill misskilningur sem þarf að leiðrétta. Þegar ég fór að kynnast fólki sem var óhrætt við að tjá sig um femínisma og tala um sig sem femínista, þá var ég ennþá að dansa á þessari línu. Ég væri sko enginn femínisti þó ég vildi alveg jafnrétti. Þá heyrði ég setningu sem breytti öllu mínu viðhorfi gagnvart femínisma:
„Femínisti er karl eða kona sem veit að jafnrétti kynjanna hefur ekki verið náð og vill gera eitthvað í því.“
Svo af hverju hræðist fólk femínisma? Kannski er það því orðið hljómar kvenlægt, kannski tengja menn ekki við það eða kannski finnst fólki það þurfa að grípa til mikilla aðgerða til að kalla sig femínista. Femínismi nær líka yfir réttindi karlmanna, það ættu flestir að vita. Það er engin tenging á milli þess að vera femínisti og vera á móti karlmönnum. Það er fáránleg hugsun. Annars veit ég ekki hvað verður til þess að fólk vill ekki kenna sig við femínisma, en þegar ég tilheyrði þessum hópi þá var ég ósammála þeim aðgerðum sem voru hvað mest áberandi í fjölmiðlum. Seinna meir átti ég eftir að sjá af hverju þetta er gert.
„Öfgafemínisti“ er orð sem fer hrikalega í taugarnar á mér. Hildur Lilliendahl er nafn sem er oft sett fram í þessu samhengi, enda kona sem hefur þorað að stíga fram og tjá sínar skoðanir, óháð viðbrögðunum sem hún fær. Hún vakti fyrst athygli þegar hún birti safn af niðrandi ummælum í garð kvenna. Flest, ef ekki öll ummælin, voru skrifuð af karlmönnum. Allt varð gjörsamlega vitlaust. Virkir í athugasemdum hópuðust saman og fóru að kasta skít á athugasemdakerfum fréttasíðna. Hver fékk mesta skítkastið?
Það voru ekki þeir sem skrifuðu þessi ummæli, heldur konan sem barðist gegn þessum ummælum. Þetta voru ummæli um nauðganir, hvatningar til undirgefni og fleiri lélegir karlrembubrandarar. Mörg þessara ummæla voru hreint út sagt ógeðsleg. Viðbrögð margra sýndu vel hvað við erum komin mun styttra í jafnréttisbaráttunni en við viljum meina. Margt fullorðið fólk varði þessi ummæli, sagði að þau væru „djók“ og það væri óþarfi að taka þau sérstaklega fyrir.
Það má ekki horfa framhjá því að það sem Hildur gerði er eitthvað sem fáir myndu þora. Þó ég hafi ekki verið sammála því að nafngreina þessa menn (þó fólk ætti auðvitað að taka ábyrgð á því sem það segir á netinu), þá er ég algjörlega hlynnt því að þessi ummæli séu birt, því ef þetta er viðhorfið sem tíðkast ennþá hjá fólki þá er mikið sem þarf að breytast.
Í dag segist ég vera femínisti. Ég er stolt af því. Ég vil leggja mitt af mörkum í jafnréttisbaráttunni, sem er hvergi nærri lokið. Þó ég sé femínisti, þá get ég samt verið ósammála mörgum aðgerðum sem eru sagðar vera í þágu jafnréttis, ég get haft mínar eigin skoðanir á ýmsum hliðum baráttunnar og hvað er lagt áherslu á, en það er allt í lagi. Það er enginn tékklisti sem þú þarft að fylla út til þess að vera femínisti,þetta er engin vinna sem tekur allan þinn tíma heldur snýst þetta um að vilja leggja sitt af mörkum. Þora að taka slaginn, blanda sér í umræður og halda jákvæða umtalinu gangandi. Ef ekki væri fyrir femínisma þá væri ekki einu sinni öruggt að ég sæti í skólanum mínum, skrifandi þessa grein, búin að mynda mér mínar eigin skoðanir og hafa frelsið til að koma þeim á framfæri á skilmerkilegan hátt. Það þakka ég langri baráttu kvenna sem þorðu að taka skrefið í átt að jafnrétti þegar það var ekkert.
Ég vona innilega að einn daginn náum við jafnrétti. Það virðist fjarstæðukennt og við erum ansi langt frá því sem sést hvað best á launamuninum hér á landi, en með fræðslu og áframhaldandi baráttu komumst við nær því. Ég er þó enginn talsmaður femínisma, þetta er einungis mín skoðun á honum. Mér þykir sorglegt hve margir hræðast hugtakið og misskilja hvað femínismi stendur fyrir og kannski, með þessari grein, munu fleiri skilja hvað þetta snýst um.
Höldum baráttunni áfram og klárum það sem kvenskörungar fyrri tíma byrjuðu á.
Sylvía Hall Fyrsta árs nemi í Verslunarskóla Íslands