Það er komin meira en vika og ég er enn að reyna að koma hugsunum mínum í orð.
Baksagan er sú að íslenska lögreglan gerði um þar seinustu helgi rassíu á lítilli tónlistarhátíð í vesturlensku sveitarfélagi svo afskekktu að Borgnesingar tala ekki einu sinni um það. Setið var um rútur ferðamanna og innfæddir sorteraðir frá túristum, vegatálmar settir upp og heimamenn áreittir. Leitað var ólöglega á fólki, brotist inn í tjöld og leikið gluggagægi með hunda í eftirdragi. Engar skýringar voru gefnar og staðarhöldurum meira að segja viðvaningslega hótað leyfissviptingu. Einhver efni fundust og voru það fyrst um sinn einu fréttirnar af réttindabrotum, ruddaskap og það jaðrar við beinum barsmíðum lögreglu. Eini málsvari lögreglunnar hingað til, fyrir utan fréttir ákveðinna miðla sem ekki tala um aðferðirnar heldur einblína á afraksturinn, hefur verið Kristinn Jónasson, bæjarstjóri Snæfellsbæjar, sem sagði í samtali við Vísi
Ef þú horfir til þess að það hafi verið 200 einstaklingar sem hafi verið hér og á milli 20-30 fíkniefnamál þá hlýtur að hafa verið tilefni til þess að gera eitthvað […]
og fylgdi því eftir með
Hingað til hefur lögreglan ekki haft mikil afskipti af þessari hátíð. Það hafa aldrei verið nein vandræði á borð við hópslagsmál eða nauðganir eða neitt slíkt. Það hafa allir bara verið í góðum fíling ef það má orða það þannig. Íbúar hafa reyndar séð það á gestunum að sumir hafa verið í annarlegu ástandi en þeir hafa algjörlega verið til friðs.
Í lokin tók hann saman allt fíaskóið með þessum stuttlega, beint í kjarnann-stíl sem ég hef aldrei náð
Það hefur aldrei verið neitt vesen, ekkert yfir þessu fólki að kvarta en ef að fólk er að neyta ólöglegra fíkniefna er þá réttlætanlegt að lögreglan geri ekkert í því?
Ef þú hefur lesið, tja, eitthvað eftir mig myndirðu búast við því að hér tæklaði ég málið yfirlætislega með augljósri kaldhæðni, langsóttum myndlíkingum eða almennum aldamóta-kynslóða húmor sem að bestu skyti yfir eða í stöng.
En málið er að ég hef ekkert. Hérna er enginn brandari til að segja eða sjónarhorn til að túlka. Ef þú fattar ekki strax af innganginum hversu brjálað málið er og orðabókar-kaldhæðið þá mun ekkert hálf-pönkað eða yfirlætislega-einlægt viðhorf breyta því.
Allt við þetta er of augljóst. Þetta er atvikið þar sem grínistinn starir opinmynntur og getur ekkert annað sagt en „Ég hef ekkert. Þetta segir sjálft.“ Því kaldhæðnin, tengingarnar, aðstæðurnar, það kemur allt of fullkomlega saman. Óþægilega fullkomlega. Þetta er að fara heim með sætustu stelpunni, ríða henni eins og grískt goð og allir frétta af því daginn eftir. Aftast í heilanum er alltaf hugsunin: „Einhver hlýtur að hafa borgað fyrir þetta…“
Grísk goð og kynlíf er kannski ekki líking þar sem maður kemur vel út.
Ef ég væri prestur væri ECF-málið eins og ef Jesú stigi niður af himnum niður í beinni útsendingu, læknaði alla, héldi partí og ynni glímukeppni við Satan. Ég fengi kannski einhverja sjálfumgleði hvað varðar að hafa rétt fyrir mér en tæknilega séð væri ég atvinnulaus.
Á ég að útlista af hverju lögbrot lögreglunnar eru slæm? Nei, stofnandi hátíðarinnar er búin að því. Ætti ég að hvetja til kæru? Ekki beint, þar sem þegar er verið að því. Benda á tilgangsleysið og hræsnina í þessum aðgerðum? Held að bæjarstjórinn hafi gert það fyrir mig.
Svo í svona augljósu, grunsamlega svarthvítu máli er líklegast einfaldast að svara bara á einfaldan hátt þeim örfáu hræðum sem reyndu að afsaka vandræðalega yfirgripsmikil lögbrot lögreglunnar, því ekki hefur heyrst múkk frá stofnuninni.
T.d. að þarna hafi verið fólk með börn og vímuefni á sama stað, og því öryggismál að vernda æskuna.
Í fyrsta lagi þá er flestum sama um börn og vímuefni á sama stað þar sem enginn hefði samþykkt svona framferði lögreglu við hefðbundinni drykkju. Það afsakar nákvæmlega ekki neitt að áfengisdrykkja sé samfélagslega samþykkt, tvö rangt gera ekki rétt, en það undirstrikar hræsnina sem gegnumsýrir lyfjastríðið.
Í öðru lagi er það ekki lögreglunnar að meta hæfi foreldra eða öryggi barns heldur félagsyfirvalda, og kannski nærsamfélags á sinn hátt. Hvað þá að lögreglan geti dæmt um aðstæður heimilis með því að ráðast inn í einkalíf fólks.
Æi, þessi er orðin svolítið þreytt…
Svo eru það þeir sem segja aðgerðirnar hafa verið réttmætar vegna fjölda mála sem upp komu. Bæjarstjóri Snæfellsbæjar var meira og minna á því máli, og hann var eina opinbera vörnin. Já, það er alveg rétt að upp kom hátt hlutfall mála. Enda var hlutfall offors og ásetnings lögreglu óvenju hátt þetta árið.
Ímyndið ykkur að lögreglan tæki sig til og njósnaði um alla bandvídd á Íslandi. Hvert einasta bit sem færi í gegn hjá þér væri geymt og skoðað af lögreglunni án þinnar vitneskju. Svo eina nóttina brytist lögreglan inn á öll heimili landsins og gerði allar fartölvur, leikjatölvur, turna, minnislykla, snjallsíma og utan á liggjandi harða diska upptæka.
Ég skal lofa þér að óvenju hátt hlutfall höfundarréttarbrota kæmi upp. Örugglega mikið meira en í nokkurri annarri aðgerð lögreglu. En myndi það í alvörunni afsaka njósnir og innbrot þeirra sem kenna sig við skildi og hvunndagshetjur? Væru höfundarréttarlögin svo mikilvæg að þau trompuðu réttarfarskerfið? Gæti ólöglegt niðurhal einhvern tímann verið meiri ógn en mannréttindabrot?
Allt í allt er þessi ömurlegi atburður eins og leynilegt minnisblað frá Nixon-stjórninni um raunverulegan tilgang lyfjastríðsins; ömurleg áminning um eðli forræðishyggju og valdníðslu.
Umræðan er svo gott sem búin. Í hvert skipti sem lögreglan vill vopnast eða auka heimildir sínar er hægt að benda þegjandi á Extreme Chill Festival. Og það er bara leiðinlegt.