Eva Lind Þuríðardóttir skrifar.
Ég er öryrki, en ég er líka svo margt annað og mér leiðast merkimiðar afskaplega mikið. Hér koma hugrenningar mínar vegna breytingar Alþingis á lögum um almannatryggingar, lögum um félagslega aðstoð og lögum um málefni aldraðra.
Ég vil byrja á því að þakka fyrir mig, því ég veit að ég hef kostað samfélagið sem ég bý í svo ótrúlega mikla peninga, ég fæ greiddar bætur og ég fæ niðurgreidd lyf. Ég hef þurft að fara í dýrar aðgerðir og leggjast inn á spítala, þetta hefur allt kostað skattborgara þessa lands meiri peninga en ég get talið og ég er svo óendanlega þakklát og lánsöm að eiga ykkur að.
Èg vil líka þakka öllum þeim heilbrigðisstarfsmönnum og starfsfólki TR sem hefur reynst mèr mjög vel ì gegnum tíðina. Það hefur komið til móts við mig og reynt að aðstoða mig eftir fremsta megni þegar ég hef verið að niðurlotum komin vegna veikinda og áfalla. Já, ég hef grenjað á skrifstofum TR og ég hef líka grenjað inni hjá félagsráðgjafanum og lækninum. Í því sem við viljum oft kalla „kerfið“ vinnur svo mikið af yndislegu fólki, við megum aldrei gleyma því. Ég veit þetta fyrir víst því ég hef hitt þetta fólk og það hefur stutt mig og hvatt, hjúkrað mér og gefið mér af sér. Ég vil að þið vitið að ég gleymi ykkur aldrei – takk fyrir að vera til!
Mig hefur alltaf langað til að vera góð manneskja, góð dóttir foreldra minna, góð mamma, systir, frænka, vinkona og barnsmóðir. En í gegnum öll mín veikindi hef ég ekki alltaf verið það og stundum hefur verið erfitt fyrir þetta fólk að skilja mig og minn sársauka. Ég er breysk og ég hef tekið sorg mína og reiði yfir aðstæðum mínum út á þessu fólki.
Ég vildi að ég væri ekki veik, að ég hefði ekki þolað kynferðislegt ofbeldi sem barn og unglingur. Ég vildi að það ofbeldi hefði ekki haft víðtæk áhrif á heilsu mína en ég vil ekki að allir hafi aðgang að mínum gögnum, mín fortíð á ekki að vera öllum aðgengileg.
Ég bugaðist, en það tók mörg ár. Þegar ég veiktist fyrst vissu læknarnir ekkert hvað var að, svo komu aðgerðirnar, legnám og fleira í þeim dúr. Ég var 28 ára með 3 lítil börn og einn daginn gat ég bara varla staðið í fæturna – ekki beygt tærnar einu sinni. Svo hrúguðust inn greiningarnar og lyfin, svo kom Reykjalundur, tvær aðgerðir í viðbót og endurhæfing í Hringsjá – þá var ég fyrst skráð sem öryrki, ég var orðin „fastráðinn“ bótaþegi. Svo kom heilablæðingin, mænustungurnar og gat á mænusekkinn, ein aðgerð til og fleiri greiningar.
Ég varð sár og mér ofbauð svakalega þegar mér barst tilkynning frà velferðarráðuneytinu, þetta röfl um bótasvik gerir mig æfa. Það er allt gott og blessað að breytingarnar sem gerðar voru 2009, séu leiðréttar til baka – en það gagnast ekki tekjuminnstu hòpunum. „Samkvæmt tilkynningu frá velferðarráðuneytinu eiga lögin að stuðla að því að greiðslur til lífeyrisþega verði réttari og dregið verði úr bótasvikum.“ – Rúv (í alvöru, afsakið mig á meðan ég æli).
Mér finnst líka þessi fókus á bótasvik bæði óeðlilegur og ógeðslegur. Ég dreg það stórkostlega í efa að fullfrískt fólk stundi svik á almannatryggingakerfinu í svo stórum stíl að það réttlæti þennan fókus. Þetta er mantra sem öryrkjar þurfa að hlusta á endalaust og allstaðar þar sem þeir koma og flest okkar eru hreinlega komin með upp í kok.
Ég spyr mig líka af hverju þessi nýju lög gera eftirfarandi stofnanir upplýsingaskyldugar gagnvart Tryggingastofnun um málefni bótaþega: Þjóðskrá Íslands, Innheimtustofnun sveitarfélaga, Fangelsismálastofnun, Útlendingastofnun, Ríkislögreglustjóra, Samgöngustofu, lífeyrissjóði, sjúkrastofnanir, dvalar- og hjúkrunarheimili, sveitarfélög, Lánasjóð íslenskra námsmanna, og þar að auki skulu viðurkenndar menntastofnanir veita TR upplýsingar um bótaþega. Ekki segja mér að þetta sé til einföldunar fyrir bótaþega, það er bara ekki satt. verum heiðarleg.
Þetta allt fyllir mig kvíða, mér líður eins og ég hafi gert eitthvað ljótt eða sé um það bil að fara að gera eitthvað ljótt. Mér er ekki treyst til að miðla til TR þeim upplýsingum sem vantar um mig og mína hagi. Hefði ekki verið hægt að hafa þetta valkvætt, setja það upp þannig að ég þyrfti að gefa TR leyfi?
Það sem ég kæri mig ekki um er að læknar, heilbrigðisstarfsmenn og aðrir starfsmenn TR hafi óheftan aðgang að sjúkraskýrslunum mínum og nánast öllum öðrum opinberum gögnum um mig, eftir því sem við á innan deilda TR, að mér forspurðri. Ég er með minn lækni sem ég þekki og treysti. Þetta eru mín persónulegu gögn og ég á að hafa val. Ég geri mér fullvel grein fyrir því að gott aðgengi heilbrigðisstarfsfólks að sjúkraskýrslunum mínum getur bjargað lífi mínu, en ég á ekki von á því að vera lögð inn hjá TR. Ég vil taka það fram að þetta snýst ekki um traust eða vantraust mitt til einstakra starfmanna hjá TR, þetta hefur ekkert með það gera.
Mér finnst þessi refsistefna líka ógeðsleg – svo ég noti nú það orð aftur. Af hverju ógeðsleg? Af því að nú á enn og aftur að fara að refsa veiku og buguðu fólki sem einhverra hluta vegna féll út úr þjóðarskútunni. Þið verðið að sjá að þetta fólk er bara að reyna að bjarga sér sem best það getur.
Þetta eru ekki ónytjungar sem lifa fyrir það eitt að reyna að finna upp leiðir til þess að svíkja fé út úr skattborgurum í gegnum bótakerfið. Það að taka af þeim bæturnar og krefja þá í ofanálag um endurgreiðslur með 15% vöxtum, ef upp kemst um svik leysir engan vanda.
Er eitthvað í lögunum um það, hvernig eigi að leysa vanda „svikaranna?“ Fá þessir einstaklingar tækifæri til þess að koma fram fyrir dómstóla og tala sínu máli áður en þeir eru dæmdir til þess að drukkna? Geta þeir sótt um niðurfellingu?
Það fá aðrir svikarar að gera áður en þeir hverfa svo í sjálfskipaða útlegð frá þjóðarskútunni með gullhúðaðan björgunarhring um sig miðjan. Morgunmatur í rúmið og 5 stjörnu dinner allt í boði íslenskra skattgreiðenda og nátturauðlinda okkar fallegu eyju.
Hæstvirtu dömur og herrar og aðrir sem semja og samþykkja lög sem ég skil ekki, eftir vinnureglum sem ég skil ekki heldur, ég beini þessum spurningum mínum til ykkur.
Ég heiti Eva og ég bíð eftir svörum.