Formaður fjárlaganefndar beinir tilmælum til fyrirtækis sem þiggur ríkisstyrki, um að segja upp viðskiptum við fjölmiðil sem hafði fjallað um formanninn á óvæginn hátt. Ekki er ólíklegt að það tiltæki varði við lög. Það er í öllu falli siðlaust. Nú neitar formaður fjárlaganefndar að svara spurningum Ríkisútvarpsins um þessi ummæli sín.
Utanríkisráðherra neitar ekki alfarið að ræða við Ríkisútvarpið um ástandið í Úkraínu en hann setur skilyrði fyrir því. Með öðrum orðum; utanríkisráðherra vill fá að ritstýra Ríkisútvarpinu.
Hanna Birna Kristjánsdóttir, innanríksráðherra, neitar að svara spurningum fjölmiðla um lekamálið. Kannski finnst einhverjum skiljanlegt að hún neiti að tala við DV en ráðherra lætur ekki þar við sitja heldur synjar hún fréttaskýringaþætti Ríkisútvarpsins um viðtal. Ekki nóg með það, heldur fjarlægir flokksmiðill ráðherrans frétt um málið. Sami ráðherra kemst svo upp með að neita að svara spurningum þingmanna um sama mál.
Þetta eru nokkur nýleg dæmi, en það er ekkert nýtt eða óvenjulegt að ráðamenn neiti að svara spurningum fjölmiðla.
Þegar þeir sem eiga að gæta hagsmuna lands og þjóðar komast upp með að ritstýra fjölmiðlum, svara með útúrsnúningum og undanbrögðum, afvegaleiða umræðuna og yfirtaka þáttastjórn, er að nokkru leyti við fjölmiðla að sakast. Blaðamenn eiga að ganga á eftir svörum og þeir eiga að líta á það sem alvarlegt mál og gera því góð skil ef þeir fá ekki svör. En það hefur sýnt sig í lekamálinu að hversu hart sem fjölmiðlar ganga eftir svörum, getur ráðherra einfaldlega neitað að tjá sig.
Þegar valdamesta fólk landsins kemst upp með það, hvert á fætur öðru, að hundsa þá samræðu sem er undirstaða lýðræðisins og ritstýra fjölmiðlum, þá er eitthvað athugavert við það hugarfar sem ríkir innan stjórnmálaflokkanna. Í þeim löndum sem við berum okkur saman við komast stjórnmálamenn ekkert upp með að neita að tjá sig um stór mál, hvað þá að neita að svara fyrir gjörðir sínar. Stjórnmálaflokkar sem létu talsmenn sína komast upp með að sýna svo mikið virðingarleysi, myndu strax missa fylgi.
En ekki á Íslandi. Íslendingar eru svo samdauna þeirri hugmynd að stjórnmálamenn séu yfirvald en ekki þjónar að hinir æðstu menn komast upp með að neita að svara þeim sem þeir eiga að vera að vinna fyrir.
Kannski er þessi undirlægjuháttur arfleifð frá tímum konungsveldisins. Konungurinn var talinn þiggja vald sitt frá Guði sjálfum. Hann ríkti yfir þegnum sínum og þurfti ekki að standa þeim skil á einu eða neinu. En HALLÓ! þeir tímar eru liðnir. Kóngurinn er dauður. Að minnsta kosti sá kóngur sem þiggur vald sitt frá Guði. Ráðherrar og aðrir stjórnmálaleiðtogar þiggja ekki vald sitt frá Guði. Þeir þiggja vald sitt frá kjósendum. Það merkir að þegar stjórnmálamenn senda kjósendum sínum fokkjú-puttann, þá þurfum við ekki að sætta okkur við það.
Við getum knúið ráðamenn til að svara spurningum okkar. Við þurfum ekki einu sinni að berja búsáhöld og brenna vörubretti. Það eina sem við þurfum að gera er að hætta að styðja stjórnmálaflokka sem skikka forsvarsmenn sína ekki til þess að hegða sér eins og siðað fólk.