Það vantar ekki ómissandi fólkið í stjórnmálum þessa dagana. Forseta til tuttugu ára þykir tilhugsunin um að einhver annar taki við embættinu svo ógnvekjandi að hann býður sig fram enn einu sinni. Nánast tilneyddur. Ólafur lofar þó, eftir að á hann var gengið, að vinni hann ekki forsetakosningar flytji hann af Bessastöðum.
Svo er það ríkisstjórnin sem tók við eftir afsögn Sigmundar Davíðs. Hafi einhver haldið að nýja ríkisstjórnin ætlaði að boða til kosninga, sitja stutt og vinna hratt að fáum málum, þá bendir orðið fátt til þess. Ráðherrum virðist þykja þeir svo ómissandi í stjórnarráðinu að engin mál muni klárast án þess að þeir klári þau sjálfir. Sama þótt þjóðin bíði eftir kjördegi, sama þótt fráfarandi ríkisstjórn þurfi að drífa sig að sópa upp síðustu málunum áður en hún hleypir nýrri að.
Ennþá er unnið út frá þingmálaskrá ríkisstjórnar Sigmundar Davíðs, sem telur rúmlega 200 mál. Stjórnin er ekki búin að leggja nema lítinn hluta þeirra fram, þannig að langflest málin eru langt frá því að vera tilbúin. Samkvæmt starfsáætlun Alþingis eru 16 þingfundadagar eftir af þessu löggjafarþingi. Og enn vantar lista yfir forgangsverkefni ríkisstjórnar Sigurðar Inga Jóhannssonar, tveimur vikum eftir að hún tók við.
Hvernig ætla menn að láta þetta dæmi gangi upp?
Stjórnlaus ríkisstjórn
Forsætisráðherrar eru kallaðir verkstjórar ríkisstjórnarinnar af góðri ástæðu. Embættið snýst umfram allt um að tryggja að aðrir ráðherrar í ríkisstjórninni séu að vinna vinnuna sína, halda utan um verkefnalista og ýta á eftir málum. Eða eins og það myndi heita á pólitísku, „að tryggja að stefna ríkisstjórnarinnar komi til framkvæmda“.
Forsætisráðherra þarf að stóla á ákveðin grunngögn til að sinna verkstjórahlutverkinu. Þess vegna púsla ríkisstjórnir saman samstarfsyfirlýsingu við upphaf kjörtímabils, þess vegna eru lagðar fram þingmálaskrár á hverju ári og þess vegna búa ríkisstjórnir til lista yfir forgangsmál þegar kjörtímabilið er farið að styttast í annan endann.
Góður verkstjóri hefði nýtt fyrstu tvo daga sína í starfi til að funda með ráðherrunum og fá frá þeim lista yfir mikilvæg mál sem eru tilbúin til afgreiðslu og líkleg til að klárast hratt og vel. Þá hefði þingið strax farið að starfa eftir þeim lista til að hægt sé að ljúka sem flestum málum fyrir kosningar.
En nú eru liðnar tvær vikur án þess að bóli á listanum góða.
Óskalistinn endalausi
Fyrst ríkisstjórnin fæst ekki til að festa niður hvaða mál hún hefur í forgangi hafa fjölmiðlar gert það að samkvæmisleik að giska á hvað gæti verið á forgangslistanum. Fréttastofa RÚV birti í gær ítarlegustu ágiskunina til þessa, þar sem talin eru upp „stór áherslumál“ ráðherra fyrir þinglok.
Listinn hjá RÚV telur um 18 mál frá átta ráðherrum, en skv. heimildum fréttastofunnar er von á endanlegum lista „á næstu dögum“. Fæst þessara mála eru þess eðlis að þau krefjist þess að núverandi ríkisstjórn komi þeim í gegn, heldur er stór hluti þeirra einföld rútínumál. Önnur eru síðan þannig að ríkisstjórnin er löngu runnin á rassinn með þau og hefði varla getað klárað þau á óstyttu kjörtímabili.
Ætlar einhver að halda því fram að lög um útlendinga og lög um millidómstig þurfi að klárast hjá þessari ríkisstjórn, þegar bæði hafa verið í vinnslu frá síðasta kjörtímabili?
Reiknar einhver með því að húsnæðismál Eyglóar, sem stjórnarflokkarnir hafa verið nógu ósammála um til að halda í limbói mestallt kjörtímabilið, verði allt í einu kláruð í snarhasti?
Dettur einhverjum í hug að samgönguáætlun sé meira forgangsmál hjá ríkisstjórninni í dag heldur en í fyrra, þegar hún var lögð fram seint og ekki kláruð? Málið er búið að þvælast svo lengi hjá ríkisstjórninni að það þarf orðið að dagsetja það aftur í tímann, þingið á að samþykkja samgönguáætlun fyrir árin 2015-2018!
Þykir einhverjum raunhæft að ætla að klára stór og umdeild mál, ef það er ekki einu sinni búið að leggja þau fyrir þingið? Þannig háttar með frumvarp Illuga um Lánasjóð íslenskra námsmanna, heildarendurskoðun Eyglóar á almannatryggingakerfinu og tillögur Kristjáns Þórs um greiðsluþátttöku sjúklinga í heilbrigðiskerfinu. Öll þessi risastóru mál sitja enn á kontór hjá ráðherrunum, en miðað við stefnu og fyrri aðgerðir ríkisstjórnarinnar í velferðar- og menntamálum munu þau kalla á mikla umræðu.
Ætlar stjórnin að klára þetta allt á þeim 16 þingfundadögum sem eru framundan?