Hversvegna í ósköpunum eru Palestínumenn alltaf að ráðast á Ísrael, vitandi að þeir eiga ekki séns?
Þegar maður kynnist fólki sem býr við hernám fer maður að átta sig á því hversvegna það gefst ekki bara upp. Ástandið í Palestínu snýst nefnilega ekki bara um tölur fallinna og særðra. Ekki heldur bara um það að Ísraelsríki hefur aldrei virt þá friðarsamninga sem gerðir hafa verið (t.d. um að stöðva frekara landrán og virða mannréttindi), heldur um það mark sem hernámið setur á hvern einasta þátt tilverunnar.
Árið 2008 dvaldi ég tvo mánuði á Vesturbakkanum. Ég varð ekki vitni að fjöldamorðum. Ég sá engin hús sprengd í loft upp eða skriðdreka valta yfir ólívulundi. En ég sá erfiðleikana og þjáninguna sem gegnsýrir allt daglegt líf Palestínumanna. Á hverjum einasta degi varð ég vitni að kúgun og oft að mannréttindabrotum og hvern einasta dag heyrði ég frá fyrstu hendi sögur fólks sem hafði setið í fangelsi án ákæru, flúið heimili sín, orðið fyrir húsleit, skotárásum og barsmíðum, misst ræktarlönd sín, fyrirtæki eða heimili sín, horft upp á stríðsglæpi eða orðið fyrir þeim sjálft.
Ég hélt dagbók þennan tíma sem ég var á Vesturbakkanum. Miðað við þau ósköp sem ríða yfir Gaza núna eru þessar frásagnir ekki krassandi en þegar maður hugsar út í það að þetta fólk hefur búið við þetta ástand allt sitt líf, þá þarf maður ekki að verða hissa á því að það spyrni á móti.
Eitt verkefnanna sem ég tók þátt í var húsgæsla í Austur Jerúsalem en landnemar höfðu þá ákveðið að leggja undir sig íbúðabyggð Palestínumanna. Hér er dagbókarfærsla sem skýrir aðstæður í þessu hverfi nánar. Ef lesendur hafa áhuga á fleiru sem varðar hernámið en sundurtættum líkum, getur vel verið að ég birti fleiri kafla úr þessari ferðasögu.
Sunnudagur 31. ágúst
Fyrsta verkefnið − Sheikh Jarrah
Við erum staddar í Sheikh Jarrah hverfinu (Borið fram sjeik sja-rrahhh með áherslu á síðasta atkvæðið) í Austur-Jerúsalem, hjá Al-Kurd fjölskyldunni.
Íbúðin sem fólkið býr í var upphaflega hluti af flóttamannabúðum sem Jórdanir byggðu fyrir Palestínumenn sem Ísraelsmenn höfðu hrakið frá heimilum sínum. Ísraelsmenn gerðu síðar tilkall til 28 húsa í hverfinu og er markmiðið að rífa þau og byggja blokkir með 200 íbúðum fyrir landnema.
Krafan er byggð á því að landnemasamtökin skráðu þetta land sem sína eign árið 1972 (allt er nú hægt) en landið hafði ekki verið skráð sem einkaeign áður. Hvorki Jórdaníumenn né íbúar hverfisins voru spurðir álits. Íbúarnir undu þessu vitanlega ekki og sátu sem fastast í sínum húsum.
Árið 1982 höfðuðu landnemasamtökin mál gegn íbúum hverfisins og kröfðust eignaupptöku. Lögfræðingur Palestínumanna klúðraði málinu og í kjölfarið voru gerðar útburðarkröfur á hendur þeim. Á þessum árum sem liðin eru síðan hafa landnemar lagt undir sig nokkur hús í hverfinu, hreinlega með því að bera íbúana út. Ólíkt öðrum hverfum í Jerúsalem búa Palestínumenn og landnemar hlið við hlið í Sheikh Jarrah og eins og nærri má geta er ástandið eldfimt.
Inngangurinn í Sheikh Jarrah. Þarna búa landræningjar inni í hverfi Palestínumanna, í húsum sem þeir hafa rænt með aðstoð hers og lögreglu og eins og vænta má er sambúðin stormasöm.
Al-Kurd fjölskyldan er meðal þeirra sem hafa misst heimili í hendur landnema. Áður hafði fjölskyldan til umráða tvær íbúðir og bjuggu gömlu hjónin ásamt þeim börnum sem enn dvöldu heima í annarri en uppkominn sonur þeirra að nafni Kamel í hinni. Árið 2000 veiktist Mohammed Al-Kurd, fjölskyldufaðirinn og þurfti að fara til Jórdaníu að leita sér lækninga. Fjölskyldan fór með honum, einnig Kamel og konan hans. Þegar þau komu heim, stóðu húsgögn og aðrar persónulegar eigur Kamels og konu hans á veröndinni og landnemafjölskylda var flutt inn í íbúðina hans.
Málið fór fyrir rétt og úrskurðurinn féll Al-Kurd fjölskyldunni í hag þrátt fyrir fyrri úrskurð um að Al-Kurd fólkið og aðrir íbúar í þessum flóttamannabúðum ættu að sæta eignaupptöku. Ekki hefur þó tekist að losna við landræningja úr íbúðinni, því það þarf að stefna þeim sem býr í íbúðinni hverju sinni enda þótt landnemasamtökin séu skráð sem eigandi. Til þess að komast hjá því að úrskurði sé framfylgt er skipt um landræningjafjölskyldu reglulega á 5-6 mánaða fresti. Þegar að útburði kemur er ný fjölskylda flutt inn og þannig þarf stöðugt að gefa út nýja ákæru með öllu því veseni og tilkostnaði sem því fylgir.
Málið á að fara fyrir hæstarétt í september en til þess að styrkja stöðu landræningjanna, eru samtökin að reyna að fá Al-Kurd fjölskylduna borna út. Síðustu sex vikur hafa alþjóðaliðar því haldið til á veröndinni hjá þeim. Ísraelskur öryggisvörður þrammar hingað inn á hálftíma fresti en að öðru leyti hafa þau verið látin í friði.
Við Borghildur (systir mín) komum hingað í dag til að leysa aðra hjálparstarfsmenn af en við erum ekki einar, því hér eru fimm manns á vakt allan sólarhringinn og stundum fleiri. Ásamt okkur eru hér þrír ungir karlmenn frá Englandi og Þýskalandi. Ef lögreglan kemur og ætlar að bera þau út, munum við skerast í leikinn, hindra aðgang að húsinu, taka myndir, koma út fréttum og gera lögreglunni grein fyrir því að alþjóðasamfélagið fylgist með. Heimamenn hér eru sannfærðir um að það sé eingöngu nærvera vestræns fólks sem hefur hindrað útburð síðustu vikur.
Vonandi tekst að koma í veg fyrir að þau verði borin út fyrir réttarhöldin, því það myndi veikja stöðu þeirra verulega og setja fordæmi fyrir restina af hverfinu. Það er þó ekki við góðu að búast af hæstarétti því hann er mjög pólitískur og hefur ekki sýnt mikinn áhuga á mannréttindum Palestínumanna hingað til.
Frú Al-Kurd stendur fyrir framan dyrnar að sinni íbúð en beint fram vita dyrnar að íbúð sonar hennar þar sem landræningjar hafast við.