Það eru ekki geimflaugavísindi að baka brauð. Með slatta af kæruleysi og slakan úlnlið er hægt að galdra fram skorpubrauð, tómatbrauð, baguette, kúmenbrauð eða mögulega kanilbrauð. Eða kannski bara ljúffenga kanilsnúða. Undirstaðan getur alltaf verið sú sama – allavega á meðan ferðalag ykkar um brauðheima er að hefjast.
Ég get sagt ykkur frá einu leyndarmáli – það er ljómandi gott að skvetta svo sem einu glasi af vatni í botninn á ofninum um leið og brauðhleifnum er komið fyrir í ofngatinu og loka eldsnöggt. Gufan sem myndast gefur brauðinu dásamlega stökka skorpu. Svo sakar ekki að fýra vel upp í ofninum. Allt í lagi að hækka alveg upp í 200°C, jafnvel 220°C ef uppskriftin segir 180°C. Svo er líka saltmagnið smekksatriði – ég elska gott saltbragð af brauði (reyndar af öllum mat) og vil frekar hafa meira en minna af því. Set því sirka einni teskeið meira en uppskriftin segir til um. Að mínu mati má jafnvel alveg halda því fram að ekkert sé heilagt í brauðbakstri.
Bragð. Hvaða bragð elskið þið mest? Fræ, krydd, sætindi, steinselju, rifnar gulrætur, maísbaunir, hvítlauk, ólífur, ost, spínat … ? Skutlið einhverju út í hveitiblönduna sem gefur það bragð sem þið viljið og hrærið vel áður en þið blandið vökvanum hægt og rólega saman við. Munið eftir að bæta við salti og þurrgeri!
Á að bragðbæta brauð með sykri? Þetta er algjört smekksatriði. Mér finnst gaman að gera það inn á milli og það fer líka eftir því hvaða bragð er af sjálfu brauðinu og með hverju á að bera það fram. Sem sætuefni í brauð er upplagt að nota púðursýkur, hunang, síróp, sykur, saxaðar döðlur, múslíafganga eða annað sætuefni sem ykkur dettur í hug. Listinn yfir það sem hægt er að bragðbæta brauð með er endalaus.
Nú jæja! Vökvinn. Vökvanum sem notaður er, er blandað saman við olíuna. Vökvinn getur verið vatn eingöngu eða vatn blandað með t.d. dós af niðursoðnum tómötum, hafragraut, ab-mjólk, súrmjólk, sojamjólk, kókósmjólk … er ég að gleyma einhverju?
Hveiti. Mér finnst óskaplega gaman að baka eingöngu úr hvítu hveiti. Það má kannski líkja því við að blása hár og nota engin mótunarefni (já, ég er fyrrverandi hárgreiðslukona ). Deigið verður einstaklega létt og meðfærilegt, en um leið og bætt er við t.d. rúgmjöli verður deigið strax þyngra í sér. Ef notaðar eru aðrar hveititegundir með, er fínt að skipta þeim í jöfnum hlutföllum. Eða ekki. ☺
Fyrir tvö góð brauð með t.d. tómatbragði þarf:
9 dl hveiti
4 dl heilhveiti
3 tsk þurrger
2 tsk salt
1 dl fræ
1 dl olíu
5 dl volgt vatn, 37°C
1 dós niðursoðna tómata
Hitið ofninn í 230°C (þið getið treyst mér með þetta hitastig). Blandið þurrefnunum saman og blandið vökvanum saman í sér skál. Hellið vökvanum saman við þurrefnin og hrærið vel saman. Bætið við hveiti eftir þörfum.
Deigið á að vera frekar klístrað. Látið deigið hefast á hlýjum stað í rúmlega 30 mínútur eða þar til það hefur tvöfaldast. Setjið bökunarpappír á ofnplötu og mótið úr deiginu tvær brauðlengjur. Eða eina stóra og fallega.
Látið hefast á ný í 20 mínútur eða svo. Setjið svo inn í ofninn og munið eftir vatnsgusunni! Brauðið bakast á rúmlega 20 mínútum en getur að sjálfsögðu verið misjafnt eftir ofnum.
Njótið vel!