Grastegundirnar í garðinum er líklega sá plöntuhópur sem fær hvað minnsta athygli frá garðræktendum. Margir standa í þeirri trú að gras vaxi af sjálfu sér og þurfi litla sem enga umhirðu en þannig er það ekki. Til að fá fallega grasflöt þarf að sinna henni af alúð. Flestar grastegundir eru ljóselskar og þrífast illa í skugga. Helstu kostir grassins er að það þolir nokkurt traðk, er mjúkt undir fæti og endurnýjar sig sjálft. Gras hefur góða lykt og fallegan lit en grasgræna næst illa úr fötum.

Hér á landi eru aðallega tvær grastegundir notaðar í grasflatir, vallarsveifgras (Poa pratensis) og túnvingull (Festuca rubra). Þriðja tegundin, vallarrýgresi (Lolium perenne), eða enskt rýgresi eins og það er stundum kallað, fylgir stundum með við sáningu. Í fræblöndum er þessum tegundum yfirleitt blandað saman í hlutfallinu 50% vallarsveifgras, 40% túnvingull og 10% vallarrýgresi.

Eigi flötin að þola ágang þarf hlutfall vallarsveifgrass að vera hærra, en fyrir skuggsæla staði á að vera meira af túnvingli. Þeir sem eru latir við að kantskera ættu að nota meira af túnvingli þar sem hann skríður minna. Vallarrýgresi er notað í garðflatir með öðrum grastegundum. Það er fljótt til og þekur vel og því gott til að ná þekju á fyrsta sumri. Hlutfall þess má þó ekki vera mikið, það er viðkvæmt og deyr yfirleitt á fyrsta eða öðrum vetri og skilur eftir sár hafi verið notað of mikið af því.

Undirbúningur
Til að fá góða grasflöt þarf að gæta vel að öllum undirbúningi. Hreinsa þarf lóðina vel, fjarlægja rætur, steina, torfhnausa og hreinsa allt rusl. Ef það vantar mold verður að útvega hana og blanda með ósöltum fremur fínkorna sandi. Síðan þarf að grófjafna svæðið og hafa vatnshalla frá húsi. Ef garðurinn er blautur þarf að setja í hann drenlögn.

Þegar búið er að grófjafna skal tæta 20 til 30 sentímetra niður í jarðveginn og hreinsa lóðina aftur. Því næst skal bæta við 2 til 3 rúmmetrum af ósöltum sandi, gjarna blönduðum skeljasandi, á hverja 100 fermetra, og lífrænum áburði eða þörungamjöli í jarðveginn og tæta enn einu sinni. Ef blanda á tilbúnum áburði í moldina á að nota 6 til 8 kíló á hverja 100 fermetra.

Að lokum skal jafna lóðina í rétta hæð og þjappa hana lítillega með valtara. Áður en sáð er eða þökur lagðar er gott að fara lauslega yfir flötina með grófri hrífu til að losa um efsta lagið og bæta viðloðun fræsins og þakanna við jarðveginn.

Sáning
Hægt er sá bæði vor og haust en ráðlegast er að gera það að vori. Haustsáningu á að framkvæma mánuði fyrir fyrsta frost. Jarðvegurinn þarf að vera hæfilega rakur þegar sáð er og nota skal eitt kíló af fræi á hverja 100 fermetra. Fyrsta árið eftir sáningu verður að gæta þess að umgangur um lóðina sé í lágmarki en það tekur þrjú ár fyrir sáninguna að ná fullum þroska.

Sé sáð að vori er nauðsynlegt að vökva lóðina reglulega í þurrviðrum. Varast ber að slá grasið of snöggt til að byrja með. Gott að halda því í 8 til 10 sentímetra hæð. Þegar flötin hefur náð sér að fullu má slá hana í 4 til 5 sentímetra hæð. Sé slegið sneggra skal vökva á eftir.
Auk hefðbundinnar skrúðgarðablöndu af fræi eru á markaði svokallaðar golfvallablöndur. Golfvallablandan hentar ekki fyrir heimilisgarða og vinnan við viðhalda grasfletinum er mjög mikil.

Þökur
Þeir sem vilja gras strax og helst í gær ættu frekar að þekja en sá. Undirbúningur fyrir þökur er sá sami og fyrir sáningu. Leggja má þökur frá því snemma að vori og fram á haust. Gott er að leggja eina beina röð af þökum umhverfis flötina sem á að tyrfa. Eftir það eru þökurnar lagðar eins og múrsteinar, hálf í hálft, og götum lokað með bútum í lokin. Gætið þess að þjappa þökunum ekki of þétt saman því þá myndast holrúm undir þeim og fletir sem ekki ná að skjóta rótum. Ef skera þarf boga í flötina er gott að leggja slöngu, helst með vatni í, til að móta bogann og nota slönguna sem skapalón til að skera eftir. Að þökulögn lokinni þarf að valta flötina og vökva.

Þegar þökur eru keyptar verður að skoða þær vandlega við afhendingu og gæta þess að ekki leynist í þeim illgresi, eins og snarrótarpuntur, skriðsóley, mosi eða gróf fóðurgrös.

Viðhald

Um það leyti sem grasið tekur við sér á vorin er gott að raka yfir flötina með laufhrífu og fjarlægja mosa, lauf og annað rusl sem hindrar loftstreymi í sverðinum. Bera skal alhliða garðáburð á snemma að vori, 3 til 4 kíló af tilbúnum áburði duga á 100 fermetra. Mánuði síðar skal bera á sama magn og í kringum verslunarmannahelgina helmingi minni skammt. Einnig er gott að bæta kalki eða ósöltum skeljasandi í lóðina á nokkurra ára fresti til að hækka sýrustigið og halda niðri mosa.

Reglulegur sláttur er hluti af viðhaldi en ekki má slá of snöggt því blaðmassinn verður að vera nógur til að sjá rótunum fyrir næringu. Best er að slá oft og reglulega og það verður að raka slægjuna burt því annars rotnar hún í sverðinum og heftir vöxt. Sé nauðsynlegt að vökva flötina skal vökva lítið í einu snemma á morgnana eða seinni hluta dags, en ekki í sterku sólskini.Ef grasið er orðið mjög þétt er hætta á að ræturnar fái ekki nóg súrefni og að flötin verði kyrkingsleg. Við þannig aðstæður er nauðsynlegt að gata svörðinn með gaffli með reglulegu millibili og raka ósöltum sandi ofan í holurnar.

Mosinn í grasflötinni

Mosi er fallegur þar sem hann vex á trjástofnum, grjóti og gömlum steinveggjum en flestir garðeigendur líta á mosann sem vandamál ef mikið er af honum í grasflötinni. Mosi vex þar sem saman fer súr jarðvegur, raki og skuggi og hann heldur áfram að vaxa niður í 4°C.

Því miður er ekkert töfraráð til gegn mosa. Sé skuggi af háum trjám verður að grisja til að hleypa sólarljósi niður í flötina. Þar sem raki er mikill í jarðvegi verður að ræsa flötina eða hækka hana upp til að vinna á mosanum. Einnig er gott að raka mosann úr flötinni með hrífu og jafnvel gata flötina og setja sand í holurnar. Gott er að dreifa ríkulega af kalki eða ósöltum skeljasandi yfir grasflötina á nokkurra ára fresti til að hækka pH gildið í jarðveginum.

Garðyrkjunámskeið og ráðgjöf í garðinum

Býð ráðgjöf í heimagörðum á Reykjavíkursvæðinu. Rölt um garðinn og rætt um hvað má betur gera eða annað sem garðeigendur vilja fá upplýsingar um á sambandi við garðinn. Einnig námskeið um garðyrkjur fyrir félagasamtök, minni eða stærri hópa. Efnið getur verið sáning, kryddjurtarækt, saga grasnytja og grasnytjar, sumarblóm, trjáklippingar, ávaxtatré, matjurtir eða sveppatínsla svo dæmi séu nefnd.

Nánari upplýsingar hjá vilmundur.hansen@gmail.com eða í síma 8611013.

Þau eru ófá listaverkin sem verða boðin upp á uppboði Listar án landamæra í dag, þriðjudaginn 19. maí klukkan 17 – 20, í Gamla Bíói. Meðal verka er brúða af Stefáni Hilmarssyni tónlistarmanni. Listamaður á Sólheimum að nafni Kristján Ellert Arason saumaði brúðuna með kambull á striga.

Stefán Hilmarsson

Alls hafa 55 listamenn, bæði þjóðþekktir og minna þekktir, gefið 63 verk en ágóðinn rennur allur til hátíðarinnar. Logi Bergmann verður kynnir, Viktor Smári hjá Stúdíó Stafni er uppboðshaldari og Kenneth Máni sér um að skemmta gestum. Gló gefur pinnamat og boðið verður upp á léttar veitingar.

List án landamæra er listahátíð sem sem haldin hefur verið árlega á vormánuðum frá árinu 2003. Uppboðið á eftir er síðasti viðburður hátíðarinnar á þessu ári og af því tilefni ræddi Kvennablaðið við Írísi Stefaníu Skúladóttur, framkvæmdastýru listahátíðarinnar um uppboðið og um listahátíðina List án landamæra, uppruna hennar, tilgang og markmið.

Evrópuár fatlaðra

Íris Stefanía segir hugmyndina að hátíðinni megi rekja til þess að árið 2003 var Evrópuár fatlaðra þar sem fjöldi Evrópulanda lagði sig í lima við að gera fötluðum hátt undir höfði. Friðrik Sigurðsson, forstöðumaður Þroskahjálpar varð þá vitni að því að það sama væri ekki upp á teningnum hérlendis, ekkert virtist vera á döfinni til þess að halda ár fatlaðra hátíðlegt. Hann lét því slag standa og varð einn stofnenda listahátíðarinnar List án landamæra. Hátíðin hefur vaxið og dafnað á þessum árum og nú er svo komið að hún stendur fyrir um sjötíu viðburðum um land allt og þáttakendur hennar hlaupa á hundruðum listamanna.

Erling Klingenberg og Karl Guðmundsson – móturhjólastólaverkið V-star Permobil

Hátíðin er ekki haldin af stofnun heldur er hún unnin í grasrótarstarfi og því þarf að fjármagna hana árlega. Verkefnið hefur fram að þessu verið fjármagnað með styrkjum frá Öryrkjabandalaginu, Reykjavíkurborg og öðrum velunnurum. Í fyrra fóru aðstandendur hátíðarinnar í fyrsta sinn af stað með uppboð á listaverkum til styrktar hátíðarinnar og því var mjög vel tekið. Það varð til þess að unnt var að hafa uppboðið í ár töluvert stærra en nú bjóða um fimmtíu og fimm listamenn verk sín til sölu.

Aukin gæði, gleði og fjölbreytni í menningarlífinu

Á heimasíðu hátíðarinnar má sjá að markmið hennar eru „að auka gæði, gleði, aðgengi, fjölbreytni og jafnrétti í menningarlífinu.“ Aðstandendur hennar vilja „koma list fólks með fötlun á framfæri og koma á samstarfi á milli fatlaðs og ófatlaðs listafólks.“ Íris Stefanía segir það lykilatriði að hátíðin sýni verk frá fötluðum sem og ófötluðum listamönnum vegna þeirrar umgjörðar sem slíkt samstarf veitir listinni. Hátíðin verður þannig vettvangur þar sem fatlaðir og ófatlaðir listamenn geta kynnst, lært af hvoru öðru og unnið saman þannig að list fatlaðra fái að njóta sín á sínum forsendum og verði metin að verðleikum út frá listinni sjálfri fremur en þjóðfélagstöðu þeirra sem hana skapa. Með því að blanda saman verkum fatlaðra og ófatlaðra er leikvöllurinn jafnaður og fólki með fötlun gert kleift að kynna verk sín á jafnréttisgrundvelli.

Í formála dagskrár hátíðarinnar í ár má finna texta eftir rithöfundinn Auði Övu Ólafsdóttur sem lýsir algengum fordómum gegn fötluðum á sérstaklega skemmtilegan hátt:

Normalbrauð eftir Auði Övu Ólafsdóttur

Hátíðin er einmitt mikilvæg til þess að vekja athygli á listamönnum sem vegna fötlunar sinnar eiga erfiðara með að koma sér á framfæri heldur en ella. Fatlaðir einstaklingar eru síður sýnilegir í fjölmiðlum og samfélagsumræðunni almennt. Hátíðin er því tækifæri fyrir listunnendur til þess að kynnast verkum fjölda hæfileikaríkra listamanna sem annars kæmust mögulega ekki að vegna þeirrar jaðarsetningar sem fatlaðir einstaklingar búa gjarnan við.

Gígja Thoroddsen – Akrar

Insiders and outsiders

Íris segir uppboðið í Gamla Bíó ekki einungis ætlað til þess að fjármagna hátíðina heldur setur hún listina í annað samhengi: áberandi listamenn sem hlotið hafa brautargengi eru vanir því að setja verk sín á uppboð, koma þannig verkum sínum á framfæri og fá tekjur fyrir vinnu sína. „Með því að bjóða upp verk fatlaðra listamanna ásamt verkum okkar þekktustu stjarna úr listaheiminum, eins og Ragnari Kjartanssyni og Gjörningaklúbbnum fá allir að sitja við sama borð. Þannig koma listamennirnir list sinni á framfæri og öðlast einnig aukið sjáfstraust og sjálfstæði í sinni listssköpun.“ Íris Stefanía lýsti því sem svo að á uppboðinu kæmu saman insiders og outsiders úr listaheiminum sem byðu verk sín upp á jafnréttisgrundvelli.

David Subhi – An idea of the north

Hingað til hefur List án landamæra aðallega höfðað til takmarkaðs hóps, fólks sem lifir og hrærist í listaheiminum sem og fólks með fötlun og aðstandenda þeirra. Uppboðið er tækifæri fyrir hátíðina til þess að teygja sig út í samfélagið, brjóta múra og auka á skilning manna á milli á því hvað við eigum mikið af hæfileikaríkum listamönnum úr röðum fólks með fötlun. Sýnileiki þeirra er mikilvægur fyrir samfélagið því rödd þeirra og sýn getur veitt okkur mikilvæga innsýn inn í líf fólks með fötlun og sýn þess á heiminn.

Fjölbreytt verk og flott dagskrá

Úrvalið í ár er ekki af verri endanum, en þar bjóða Ragnar Kjartansson, Hekla Dögg Jónsdóttir, Ísak Óli Sævarsson og Hugleikur Dagsson, Gígja Thoroddsen, Húbert Nói, Þórdís Aðalsteinsdóttir, Gjörningaklúbburinn, Rakel McMahon, Sigrún Huld Hrafnsdóttir, Atli Viðar Engilbertsson, Hulda Vilhjálmsdóttir, Karl Guðmundsson, Hulda Stefánsdóttir, Snorri Ámundsson og fjöldi annarra hæfileikaríkra listamanna upp verk sín á þöglu uppboði.

Ragnar Kjartansson – Verk án titils (kanínurnar) frá árinu 2007

Íris Stefanía er sérstaklega spennt fyrir verki Rakelar McMahon og verki Kristjáns Ellerts Arasonar og segir að úr nógu sé að velja af frábærum verkum. Hún bendir á verk eftir rísandi stjörnur í listaheiminum eins og Ísak Óla og Atla Viðar Engilbertsson en þeir hafa notið góðs af umgjörð hátíðarinnar til þess að sýna verk sín og koma þeim á veggi heimila fjölda landsmanna. Þá megi einnig nefna Gígju Thoroddsen sem verður með verk á uppboðinu og hefur einnig skrifað bréf til sýningargesta um upplifun sína á því að vera listamaður með andlega veiki. Auk þess ber sérstaklega að nefna verk eftir brautryðjandan Sigrúnu Huld Hrafndsóttur, fálkaorðuhafa og fyrrum ólympíumeistara í sundi þroskaheftra en hún hefur hafið feril sem listakona eftir að hún ákvað að hætta keppnisferlinum í sundi.

Sigrún Huld Hrafnsdóttir – Verk án titils

Íris Stefanía bendir á að umgjörð uppboðsins, það er að segja, þögult uppboð sé mjög algengt erlendis en hafi ekki að henni vitandi verið notað á uppboðum hérlendis. Það séu margir kostir við þögult uppboð, en það gefur gestum tækifæri til þess að tala saman og ræða verkin sín á milli á meðan uppboðinu stendur. Þá verður einnig boðið upp á skemmtiatriði og hefðbundið uppboð að þöglu uppboðinu loknu. Þeim sem hafa hug á að taka þátt í uppboðinu er bent á að skrá sig til leiks á síðu viðburðarins sem má finna hér. Þar má einnig finna nánari upplýsingar um verkin á uppboðinu og listamennina sem sköpuðu þau. Þá er öllum einnig frjálst að mæta og skoða verkin í Gamla Bíó án skráningar þó ekki sé áhugi fyrir því að taka þátt í uppboðinu sjálfu.

Lesendur Kvennablaðsins eru því hvattir til þess að fjölmenna á uppoðið í dag til þess að njóta listarinnar í allri sinni fegurð og fjölbreytileika. Aðstandendur hátíðarinnar munu síðan nota fjármagnið sem hlýst af uppboðinu til þess að koma á samstarfi við fatlað sem og ófatlað listafólk erlendis, koma hátíðinni á framfæri úti í hinum stóra heimi og fá flottan sýningarstjóra til liðs við hátíðina að ári liðnu.

Nánari upplýsingar um verkin á uppboðinu má nálgast hér. Þá er lesendum bent á dagskrá hátíðarinnar, en þar er hægt að skoða þær sýningar sem enn standa yfir á vegum hátíðarinnar sem og þær sýningar sem voru í gangi í mánuðinum sem leið. Að lokum má benda á Facebook síðu Listar án landamæra og heimasíðu hátíðarinnar.

Allar myndir í greininni verða á uppboðinu en þær eru fengnar héðan.

Ein ágæt kona og vinur minn á Facebook birti á síðu sinni gamlan innsendara ásamt svari úr Fálkanum sáluga skömmu áður en hann fór á hausinn árið 1966. Þetta fjallaði um sítt hár sem enginn unglingur gat hugsað sér að vera án á þessum fyrstu Bítlaárum og viðbrögð Fálkans voru eins og búast mátti við af miðaldra karlkyns ritstjórum enda skil ég vel að blaðið hafi farið á hausinn fáeinum mánuðum síðar.

Þegar haft er í huga hver viðbrögð karlasamfélagsins voru gagnvart síðu hári árið 1966 er auðvelt að ímynda sér af hverju ég þorði ekki að koma út úr skápnum á þessum tíma. Hommar voru í besta falli sendir til geðlæknis en í versta falli á Klepp þegar hér var komið sögu, hvað þá transfólk sem langaði kannski til að vera aðeins kvenlegra en efni stóðu til. Þarna var ég nýorðin 14 ára og á kafi í tilvistarkreppu vegna kynvitundar minnar og langaði helst til að koma mér í burtu frá öllu saman og hneykslunartónninn í svari blaðsins við því einu að piltur langaði til að safna hári eins og Bítlarnir var nóg til að ég gróf tilfinningar mínar enn neðar í sálarfylgsnin.

Rúmum tveimur áratugum síðar var ég komin af stað öðru sinni til að leita mér hjálpar við kynáttunarvanda mínum þar sem Sölvína Konráðs sálfræðingur vildi allt fyrir mig gera, meðal annars hafði hún rætt við nokkra geðlækna um vanda skjólstæðings síns. Tveir reyndust mér vel, en einn vildi fyrir alla muni leggja mig inn til greiningar. Nafn hans skiptir ekki máli lengur, ég hafnaði boði hans og leit svo á að hann hefði ekki skilning á þörfum mínum og að þessi innlögn myndi einungis skaða mig persónulega þar sem ég þjáðist ekki af neinum hættulegum geðsjúkdómi. Fyrir bragðið vildi hann ekki sinna mér frekar og ég fékk aðra og þess hæfari til að greina mig áður en ég fór loks úr landi árið 1989.

Nokkru áður en ég fór úr landi fékk ég skilaboð frá ungum transstrák sem hafði verið lokaður inni til greiningar á kynáttunarvanda hans. Því miður tókst mér aldrei að svara honum þar sem hann hafði verið lokaður aftur inni áður en ég náði sambandi við hann og því náði ég ekki sambandi við hann fyrr en mörgum árum síðar. Hann lauk síðar aðgerðarferli til leiðréttingar á kyni á Íslandi.

Þegar maður les þennan innsendara í Fálkanum fer ég að hugsa til þess hve Ísland var aftarlega á merinni í frjálsræðinu árið 1966 og meira en þremur áratugum áður en fyrsta aðgerðin til leiðréttingar á kyni var framkvæmd á Íslandi og var enn í gömlu sporunum tuttugu árum eftir greinina í Fálkanum.

Einasta leiðin fyrir okkur sem vorum fyrst var því að flýja land og sækja okkur líf og aðstoð erlendis. Við vorum engar hetjur. Hetjurnar dóu allar. Þær féllu margar fyrir eigin hendi, en áður höfðu hetjurnar verið brenndar á báli eins og Jóhanna frá Örk.

Við komum bara fram opinberlega á réttum tíma eftir þrautagöngu í myrkviðum fáfræðinnar.

„Ég sá krókódíl, monitor-eðlu, snáka og villihunda í dag,“ sagði eldri sonur minn þegar hann kom heim úr skólanum í vikunni. Þessi fjölbreytta dýraflóra var að vísu ekki á skólalóðinni heldur í náttúrugarði sem bekkurinn hans heimsótti hér í borg. Apar og eðlur sjást hins vegar iðulega við skólann og einstaka snákur villist þangað af og til, enda skólabyggingin stutt frá hitabeltisfrumskógi.

Við búum í Singapúr en hingað fluttum við með sex vikna fyrirvara í janúar 2014. Það var ekki auðveld ákvörðun en við hjónin vorum viss um að við myndum sjá eftir því ef við létum ekki slag standa. Við vorum búsett í Sviss og reiknuðum með að flytja heim til Íslands með tíð og tíma en áður en við vissum af vorum við komin til Asíu.

Börnin þrjú voru ekkert sérlega ánægð með að yfirgefa Sviss og brustu í grát við tilhugsunina að flytja yfir hálfan hnöttinn. Þau voru hræddust um að verða einmana og eignast ekki vini í nýja landinu en sá ótti reyndist ástæðulaus því hér í Singapúr er alltaf pláss fyrir nýja vini. Ástæðan er sú að landið er eins og brautarstöð. Það er mikið flæði af fólki sem er annaðhvort nýlega flutt til landsins eða að flytja úr landi. Þetta er mjög áberandi í skólakerfinu því í lok hverrar annar kveðja nokkrir krakkar bekkinn sinn með tárum en sem betur fer koma nýir í staðinn þegar skólinn byrjar á ný.

Íbúar landsins eru um fimm og hálf milljón, þar af eru útlendingar um ein og hálf milljón. Flestir þeirra eru hérna tímabundið á vegum alþjóðlegra fyrirtækja, oftast í tvö til fimm ár, og halda þá ýmist heim aftur eða til annarra landa. Sumir hafa flutt á milli landa um árabil og þekkja vart annað. Ein kunningjakona mín hefur til dæmis búið í sjö löndum síðustu áratugina, þar á meðal í Bretlandi, Víetnam, Kambódíu og Rússlandi þegar það var enn hluti af Sovétríkjunum og núna, eftir fimm ára búsetu í Singapúr, er kominn fiðringur í hana. Henni finnst þetta komið gott og vill kanna nýjar lendur.

Í frumkógarferð

Þessi mikla hreyfing á fólki skapar sérstakt andrúmsloft og allt gengur fremur hratt fyrir sig. Til dæmis tekur einn dag að fá tíma hjá lækni og bið eftir sneiðmyndatöku getur tekið innan við klukkutíma.

Þegar ég hitti fólk í fyrsta sinn er ég yfirleitt spurð hvenær ég hafi komið hingað og síðan hvenær ég fari aftur. Því næst er ég innt eftir því hjá hvaða fyrirtæki maðurinn minn vinni en karlmenn eru í yfirgnæfandi meirihluta þeirra sem eru útivinnandi og konurnar eru heima. Sjálf er ég sek um að hafa spurt konur að þessu en eftir að ein þeirra svaraði að hún væri fjármálastjóri hjá einum stærsta dekkjaframleiðanda heims og væri ein með son sinn geri ég það ekki aftur.

Ég þekki margar konur sem hafa flutt hingað vegna vinnu eiginmannanna og ætlað sér síðan að finna vinnu en það gengur oft hægt eða alls ekki, ekki síst vegna þess að samkvæmt landslögum eiga Singapúrar forgangsrétt að þeim störfum sem eru í boði. Það er ekkert verið að fela það og mörgum íbúum landsins finnst nóg um alla þessa útlendinga.

Ófáar konur gefast upp á atvinnuleitinni en þurfa þó að hafa eitthvað fyrir stafni. Í kringum allar þessar heimavinnandi húsmæður, og mig þar á meðal, er heilmikil starfsemi. Góðgerðarsamtök, söfn og skólar treysta á þær í sjálfboðavinnu og margar eru uppteknar við slík störf. Þá er hægt að sækja alls konar námskeið, stunda íþróttir og fleira í þeim dúr og ef ekkert af þessu hugnast manni er alltaf hægt að fara í hand- og fótsnyrtingu en slíkar stofur eru á hverju strái hér í borg. Svo má alltaf sóla sig við sundlaugina en næstum hverri blokk fylgir einmitt ein slík.

Sjálf hef ég varið tímanum í matreiðslunámskeið, jóga, skoðunarferðir og gönguferðir í frumskóginum en hingað til ekki rekist á nema nokkra apa og eðlur en slöngurnar hafa ekki látið sjá sig. Í slíkum ferðum spyr ég stundum sjálfa mig hvernig ég hafi eiginlega endað hérna. Það var aldrei ætlunin, en svona er lífið. Það kemur manni sífellt á óvart. Sem betur fer.

Blátt blóð, í leit að kátu sæði eftir Oddnýju Eir er gullfalleg bók hvar sem á hana er litið. Hún er í litlu broti, fallegur og eigulegur prentgripur, með bláu letri og bláum millisíðum, þunnum pappír, óvenjulegri leturgerð og stílhreinni og táknrænni bókarkápu með margræðum titli.

Innihaldið er einnig fagurt, ljóðrænt, sárt, berort og fyndið. Formið er svokölluð esseyja, frekar sjaldséð bókmenntaform sem er eiginlega hvorki skáldsaga, smásaga né ritgerð en líkist þeim systrum sínum samt. Þetta er afmarkað verk, persónulegt og knappt, aðeins rúmar hundrað síður.

Yfirlýstur tilgangur sögumanns er að ljá langvinnum og misheppnuðum tilraunum sínum til að bæta úr barnleysi einhverja merkingu. Þemað er femínískt, fjallað er um egglos, getnað, meðgöngu, móðurhlutverk og fjölskylduform, hið kvenlega og karllega í lífinu.

Verkið er afar persónulegt, aðalsöguhetjan er greinilega Oddný sjálf og hún er bæði einlæg í frásögn sinni og harla miskunnarlaus við sjálfa sig. Hún lýsir biturleika sínum og sorg hispurslaust, og ást sinni, vonum og heitri þrá af slíkri einlægni að það hrærir viðkvæmar sálir:

„Rétt áður en ég sofnaði með munúðina enn í mér óskaði ég þess að það hefði orðið getnaður. Ég hafði óskað þess áður. Oft. Alltaf. Að eitthvað yrði til þess að sæðið streymdi kátt og frjótt inn í kvið minn, að blóð okkar blandaðist og ég fengi að sjá hann glaðan sinna barninu sínu, kenna því fuglamálið og hundamálið og öll hin málin sem hann einn skildi“ (56).

Verkið skiptist upp í stutta og áhrifaríka kafla, sem heita t.d. Karlmennskan, Kvenleikinn, Fullnægingar, Játningar, Séfferhundur, Bænaduft, Kvika … Allt snýst um að verða barnshafandi og margvíslegra skýringa er leitað þegar það gengur ekki. Örvæntingin grípur kærustuparið heljartökum.

Svo ótal margt minnir á það sem upp á vantar til að verða „venjuleg fjölskylda“ að það verður óbærilegt. Sambýlismaðurinn gengur líka í gegnum þjáningar vegna þessa og svo hart er gengið fram að brátt þolir parið ekki álagið lengur.

Ófrjóseminni í sambandinu fylgja ásakanir, skömm, missir og sársauki sem lýst er einstaklega fallega og blátt áfram. Í bókarlok vakna bjartar vonir til þess eins að deyja og þá er ekkert orðið eftir nema uppgjöf, en líka sátt og það eftirsóknarverða ástand að vænta einskis og verða þannig frjáls.

Blátt blóð er bæði listileg og lostafull bók sem þarf að liggja á hverju náttborði.

Sannir framsóknarmenn og aðrir sem það vilja gætu best heiðrað minningu Halldórs Ásgrímsson sem nú er nýlátinn með því að taka upp það baráttumál sem hans verður vonandi minnst lengst fyrir og berjast fyrir aðild Íslands að Evrópusambandinu og þeim framförum fyrir land og þjóð sem það mundi hafa í för með sér.

Þegar ég minnist Halldórs er það þetta stóra mál sem er mér efst í huga. Hann átti gífurlegan langan feril á efstu hæðum íslenskra stjórnmála og gerði margt vel sem ekki verður rifjað upp hérna frekar en þau mistök sem honum urðu á, enda var ferillinn langur.

Hann var víðsýnn maður á margan hátt og taldi að Ísland gæti aðeins haft af því hag og framfarir að taka þátt í samstarfi við aðrar þjóðir, einkum með þátttöku í Evrópusambandinu, samtökum um frið, menningu, lýðræði og farsæl viðskipti.

Halldór heitinn þorði og hafði styrk til að setja þetta hugsjónamál sitt á oddinn í sínum flokki en honum entist ekki ævin í stjórnmálum til að bera það fram til sigurs. Framsýni hans og hugrekki á þessu sviði munu að mínu mati vega þungt þegar sagan sjálf leggur mat á langan stjórnmálaferil þessa fallna foringja.

Laxastangir

Margir urðu fyrir því að Morgunblaðið sat fyrir þeim í bréfalúgunni í gærmorgun. Það er ekkert hægt að þrífa hana eftir það – lúgan er ónýt.

Það virðist vera einhver taktík hjá þeim að gefa blaðið sitt einstaka sinnum. Vottar Jehóva gefa líka sín blöð. Ekki veit ég hverju það skilar. Langflestir sem ég þekki hunsa blaðið af prinsippástæðum og eru ekki að fara að taka upp Moggann nema til að bera í ruslafötuna.

Sennilegra er að Mogginn sé frír þegar verið er að fara að mæla lestur dagblaðanna eða eins og núna þegar spiluð er vörn fyrir ríkisstjórnina. Fyrir utan aðsenda grein frá Bjarna Ben sem greinilega þurfti að komast til skila var áhugaverð frétt um Pírata með lágstemmdri fyrirsögninni: „Píratar mæta verst“.

„Þing­menn Pírata skipa neðstu sæt­in yfir mæt­ingu á fundi hjá sex af átta fasta­nefnd­um Alþing­is“, sagði í fréttinni og þar er sennilega komin skýringin á góðu gengi Pírata í skoðannakönnunum undanfarið. Það eru nefnilega þeir þingmenn sem hafa bestu mætinguna sem ná að gera mest af sér, ekki þeir sem eru fjarverandi.

Til að reka land jafn illa og okkar dugar ekki að sitja á hliðarlínunni og vonast til að allt fari á hliðina – það bara dugar alls ekki. Land fer ekki svona vel á annan endann í tómarúmi. Þú þarft samviskusamlega að vanda þig við að klúðra og skemma allt skipulega. Það þarf að mæta á fundi, fylgjast með og nýta hvert tækifæri til að gera mistök.

En þetta á sér nú eðlilega skýringu sem hentar kannski ekki jafn vönduðum fjölmiðli og Morgunblaðinu. Fjölmennur þingflokkur Pírata sem telur hátt á þriðja einstakling nær ekki að sitja alla fundi þar sem margar nefndir funda á sama tíma. Skýringin á fjarveru þeirra er sem sagt ekki leti eða það að þeir vinni ekki vinnuna sína heldur sú að ekki er búið að klóna þá. Fjarvera þeirra er ónógum fjárveitingum til vísindasamfélagsins um að kenna.

Í raun ætti Morgunblaðið að skrifa forsíðufrétt þess efnis að Kári Stefánsson þurfi að klóna Birgittu, Jón Þór og Helga svo þau geti mætt á alla þessa fundi. Ekki af því að ég telji þessa fundi eitthvað merkilega heldur vegna þess að ég tel að þingmenn annarra flokka hefðu gott að því að umgangast fólk.

Ég held við ættum að taka upp á því, samhliða Júróvision, að halda aðra keppni þar sem í staðinn fyrir að kjósa besta lagið þá kjósum við besta þingmanninn. Notum sama stigakerfi og í söngvakeppninni og neðstu sætin fá ekki að vera með á þinginu á næsta ári. Keppnin færi þannig fram að þingmenn kæmu upp á svið og útskýrðu hvað þeir hafa verið að gera og komið til skila á árinu og hefðu til þess þrjár mínútur.

Bjarni Ben og slíkir eru alltaf að fá einhver stig út á útlitið og flugvélagubbarinn fær samúðaratkvæði frá öllum sem hafa þurft að skila smá rauðvíni aftur úr Gleðibankanum en ég er ekki að sjá marga aðra en mæður þingmanna ríkisstjórnarflokkanna fara að gefa þeim 12 stig.

Sigurvegarinn verður forseti Alþingis og má mæta í þingsal í glimmergalla og spila á bjölluna.

Með hækkandi sól er áríðandi að muna að verja húðina vel ef þú ætlar að dvelja langdvölum úti við. Sólin þurrkar húðina og sólböð flýta fyrir öldrun húðarinnar. Decubal 2 in 1 sólarúði er bæði sólarvörn og rakagefandi krem í einni vöru. Decubal 2 in 1 sólarúði hefur sólarvarnarstuðulinn SPF 30 og veitir vörn gegn bæði UVA og UVB geislum sólarinnar.

Sólarúði er léttari valkostur en sólaráburður og hann má nota á bæði andlit og líkama allrar fjölskyldunnar og gefur húðinni frábæran raka. Úðinn hentar börnum sérstaklega vel þar sem hann er auðveldur í notkun og hentar viðkvæmri húð. Þessi frábæra sólarvörn er líka vatnsfráhrindandi sem er kostur fyrir þá sem ætla að stunda sund og sjóböð eða skella sér á ströndina í sumar.

Þessi sólarúði er sá fyrsti á markaðnum sem bæði verndar húðina með SPF 30 og annast á sama tíma þurra og viðkvæma húð með nærandi innihaldsefnum. Úðinn inniheldur Aloe Vera sem gefur raka og róar viðkvæma húð og E-vítamín sem styrkir varnir húðarinnar og hjálpar henni að verjast UV geislum.

Decubal 2 in 1 sun spray hefur hlotið umhverfisvottun Svansins og er án parabena, ilm- og litarefna. Sólarúðinn fæst í apótekinu þínu.

Sú var tíð að helstu vandamál barna voru úlfar, tröll og vondar stjúpur. Í flóknum heimi nútímans eru helstu vandamálin hinsvegar fordómar og staðalmyndir. Við hjá Kvennablaðinu fögnum því endurnýjun á barnabókamarkaðnum og hvetjum lesendur til að kynna sér þessar nýútkomnu bækur.

Dísa litla er haldin átröskun og borðar stundum ekkert dögum saman. Einn daginn verður hún svo fjarska svöng og graðgar í sig öllu sem að kjafti kemur. En græðgin kemur henni í koll og hún kemst að raun um að það er hryllilega erfitt að gubba brauði.

Þegar Dísa kynnist Míu breytist líf hennar því Mía kennir henni bæði að fela átröskunina fyrir mömmu og pabba og gefur henni góð ráð um það hvaða fæðu sé auðveldast að æla.

Falleg saga um óvenjulega vináttu og góð ráð handa ungum stúlkum sem vilja halda sér grönnum.

Hver segir að allir afar eigi að vera traustir hæglætismenn sem segja hundleiðinlegar sögur af því hvernig jólin voru í gamla daga og gefa börnum brjóstsykur úr blikkdós? Þannig er afi hans Edda Þórs að minnsta kosti ekki.

Afi hans Edda Þórs er eldhress klæðskiptingur sem starfar sem skemmtikraftur í gæsaveislum og fær sér jafnan feita jónu til að ná sér niður eftir vinnudaginn.

Kötturinn Faggi, sem er skilgetið afkvæmi feðraveldisins, er ekkert alltof ánægður með lífsstíl afa og það kemur í hlut Edda Þórs að útskýra fyrir Fagga hvernig staðalmyndir eyðileggja líf okkar.

Þegar pabbi göltur fær sér karlakók verður hann stundum voðalega reiður.  Litlu gríslingarnir kenna börnunum hvar er best að fela sig á meðan hann lemur mömmu og hvernig er best að hugga mömmu og þrífa æluna þegar pabbi loksins sofnar.

Litlu gríslingarnir vita að pabbi er ekki vondur göltur, hann er bara með sjúkdóm sem heitir alkóhólismi. Þeir vita líka að mamma gylta er ekki aumingi þótt hún fari ekki frá honum, hún er nefnilega með sjúkdóm sem heitir meðvirkni.

Hugljúf saga sem kennir börnunum að lifa við alkóhólisma án þess að láta fordóma og reiði stjórna lífi sínu.

- Nennirðu ekki að taka á matarfíkn barnanna þinna?
– Máttu ekkert vera að því að elda?
– Finnst þér of erfitt að rífa þig upp á laugardagsmorgni til að banna þeim að borða 600 grömm af sælgæti yfir morgunsjónvarpinu?

Það er óþarfi að örvænta. Offita er nefnilega æðisleg svo nú getur þú haldið áfram að ala krakkana á mæjónesi og pítsum, ef þú bara kennir þeim að virða líkama sinn eins og hann er.

Mamma er svolítið lasin og þarf þess vegna alltaf að leggja sig nokkra klukkutíma eftir hádegið, þegar hún er búin að taka pillurnar sínar.

Á meðan mamma leggur sig, vinnur Svenni litli heimaverkefnin sín alveg sjálfur og lærir sjálfur að elda sér hafragraut og hengja upp þvottinn. Hann fer hljóðlega að öllu og gætir þess að trufla ekki mömmu sína svo hún vakni nú ekki í fúlu skapi.

Lærdómsrík bók sem eflir sjálfstæði barna og kennir þeim tillitssemi gagnvart foreldrum sínum.

Amma Línu býr í öryrkjablokk þar sem bannað er að halda gæludýr og nú á að lóga hundinum hennar, honum Lappa.

Lappi er hræddur við að deyja og flýr lengst upp í sveit.
Lína litla, sem er ljómandi falleg og góð stúlka, deyr ekki ráðalaus.  Hún stelur mótorhjóli og fer sjálf upp í sveit og sækir Lappa.

Lína hjálpar Lappa að sætta sig við örlög sín og fer með hann til dýralæknisins sem gefur honum sprautu.

Kalli heldur að lífið sé flókið og að ýmis félagsfræðileg fyrirbæri eigi sér margþættar skýringar, bæði líffræðilegar og sögulegar. Þegar Stína færir honum kynjagleraugu verður honum ljóst að um leið og maður lærir orðin feðraveldi, kynjakerfi, staðalmyndir og hlutgerving, er maður kominn með einfaldar og þægilegar skýringar á hverju sem vera skal.

Kalli setur upp kynjagleraugun og fær þannig innsýn í kynjaveröld feminismans, þar sem orð eru merkingarlaus og hugarburður flokkaður sem vísindi.

*Myndir sem voru  endurnýttar við gerð þessara bóka má sjá hér:
Dísa litla og lotugræðgin,  Eldhessi afi minn, Pabbi er bara svo veikur, Ég elska hvern einasta kepp, Mamma þarf að leggja sig, Það á að lóga honum Lappa, Kalli, Stína og kynjagleraugun

Púrrulauksúpan frá TORO hefur um árabil verið mjög vinsæl meðal Íslendinga og mörgum þykir hún ómissandi í hinar ýmsu uppskriftir.Fyrir skömmu tilkynntu framleiðendur TORO-varanna, Orkla Foods, að hætt yrði að framleiða púrrulauksúpuna í neytendapakkningum og yrði hún aðeins framleidd fyrir stóreldhús, í pakkningum sem gefa 15 lítra af súpu.

John Lindsay hf., umboðsaðili TORO á Íslandi, mótmælti þessu og segja framleiðendur vera
tilbúna að endurskoða ákvörðunina ef eftirspurnin verður nógu mikil. Síðustu daga hefur síminn vart stoppað á skrifstofu John Lindsay hf. og fyrirspurnum rignir inn um hvar hægt sé að fá púrrulauksúpuna frá TORO. Starfsfólk John Lindsay hf. hefur boðið fólki að kaupa stóreldhúspakkningu af púrrulauksúpu og hafa nú þegar nokkrir þegið það.

Einnig brá dyggur aðdáandi púrrulauksúpunnar á það ráð að stofna Facebook-síðu til að sýna samstöðu Íslendinga því að púrrulauksúpan yrði aftur fáanleg í verslunum landsins. Viðbrögðin voru vægast sagt ótrúleg og á einum sólarhring höfðu um 1.600 manns líkað við síðuna. Þegar þetta er skrifað er aðdáendahópurinn komin í tæplega 3000 manns.

Stefán S. Guðjónsson, forstjóri John Lindsay hf., segir frábært að sjá viðbrögð fólks og er bjartsýnn á framhaldið. Því meiri undirtektir og eftirspurn, því meiri líkur eru á að við fáum að sjá TORO púrrulauksúpu aftur í hillum verslana innan skamms.

Hér er Facebooksíðan fyrir áhugasama púrrulaukssúpuelskendur!

Nokkrar af athugasemdum á síðunni:

„Á mínu heimili heitir ídýfan sem gerð er úr sýrðum rjóma og púrrulauksúpu „góða sósan“. Við þurfum að hafa svoleiðis í partýum og á spilakvöldum!“
———–
„Ídýfan, bollurnar og margir pottréttir verða ekki eins ef púrrulauksúpuna vantar!“
———–
„Hún er bara eitt af því sem er alveg nauðsynlegt að geta gripið til, m.a í bollur, ídýfur, eða bara að elda súpu í fljótheitum. Við viljum súpuna aftur í neytendapakkningar.“

Fréttabréf frá Umhverfisvaktinni við Hvalfjörð:

Til forsvarsmanna Faxaflóahafna frá Umhverfisvaktinni við Hvalfjörð

Náttúruperlan Hvalfjörður og Silicor Materials Inc.

Umhverfisvaktin við Hvalfjörð þakkar forsvarsmönnum sameignarfélagsins Faxaflóahafna kurteislegt bréf frá 12. 5. 2015 með svörum við spurningum tengdum Silicor Materials Inc. frá Umhverfisvaktinni við Hvalfjörð, dags. 28. 4. 2015.

Spurningar Umhverfisvaktarinnar voru bornar fram vegna einhliða upplýsinga um starfsemi Silicor Materials Inc (Silicor). Svör Faxaflóahafna bæta því miður ekki miklu við fyrri upplýsingar sem flestar hefur mátt lesa áður í fjölmiðlum. Þau ná ekki að byggja upp nauðsynlegt traust á Silicor. Iðjuverið er enn sem fyrr á tilraunastigi og upplýsingar um stöðu þess sem slíks koma mest frá því sjálfu sem er að sjálfsögðu ekki æskilegt.

Umhverfisvaktin hefur ýmislegt við orðræðu Faxaflóahafna að athuga. Lögð er áhersla á að Silicor sé um það bil mengunarlaust. Flestir vita að stóriðja er aldrei mengunarlaus og þetta „um það bil“ lofar ekki góðu í ljósi sögunnar. Silicor yrði öflug viðbót við efnamengun, sjónmengun, hávaðamengun og ljósmengun sem nú þegar fylgir stóriðjunni á Grundartanga og myndi hafa ófyrirséð samlegðaráhrif með hinum iðjuverum þar. Í kjölfarið myndu lífsgæði fólksins sem hefur hlotnast sú gæfa að búa og ráða löndum í Hvalfirði skerðast á þann hátt að óbærilegt verður fyrir marga. Í þessu sambandi er rétt að benda á að sanngjörn krafa neytenda um upprunamerkingar matvæla verður sífellt háværari.

Umhverfisvaktin gerir fleiri athugasemdir við orðræðu Faxaflóahafna t.d. þá að stóriðja sé réttlætanleg vegna mikillar atvinnusköpunar. Þarna er verið að blanda saman tveimur ólíkum málefnum. Stóriðja skaðar náttúru og lífríki. Þess vegna á ekki undir nokkrum kringumstæðum að koma henni fyrir í landbúnaðarhéraði.

Atvinna er annað mál og mikilvægt, en það er ekki atvinnuleysi við Hvalfjörð. Vegna Silicor þyrfti að flytja starfsmenn tugi kílómetra með tilheyrandi losun gróðurhúsalofttegunda og jafnvel sækja þá til útlanda. Einnig þyrfti að flytja varning til og frá verksmiðjunni á sjó og landi með ómældri mengun. Þessi atriði hafa ekki verið tekin inn í heildarmyndina, ekki frekar en versnandi lífsgæði íbúa og landeigenda við Hvalfjörð vegna áhrifa frá Grundartanga.

Enn einn þáttur í orðræðunni er einhverskonar meðaumkun með Silicor sem sér hag í að koma til Íslands vegna fríverslunarsamnings milli Íslands og Kína. Slíkt er ekki og á ekki að vera áhyggjuefni íbúa og landeigenda við Hvalfjörð.

Athygli vekur að mengun frá iðjuverunum á Grundartanga og umhverfisvöktun vegna hennar virðist ekki valda forsvarsmönnum Faxaflóahafna áhyggjum. Umhverfisvöktun gæti því orðið með svipuðu sniði og áður: Iðjuverið vaktar sig sjálft. Niðurstöður vöktunarinnar fá íbúar að sjá ári síðar og landeigendur á Grundartanga geta alltaf skotið sér bak við Umhverfisstofnun sem „ræður þessu öllu.“ Það mun reynast erfitt að staðfesta efnamengun frá Silicor vegna nálægðar við aðrar verksmiðjur. Þar að auki er mengunarmælingum vegna Grundartanga haldið í lágmarki og náttúra og lífríki njóta ekki vafans. Enn eru notaðar ágiskanir um þol íslensks búfjár á eiturefnum, loftgæðamælingar fara aðeins fram hálft árið, engar mælingar eru birtar á rauntíma og viðbragðsáætlun fyrir íbúa vegna mengunarslysa er ekki til svo nokkuð sé nefnt.

Fyrir stuttu var upplýst að Umhverfisstofnun hafði tekið loftgæðamælinn í Stekkjarási, norðvestan við Grundartanga, úr umferð í vetur til að nota hann vegna Holuhrauns! Þetta eru aðeins örfá dæmi um slaka umhverfisvöktun.

Ýmsir hafa borið lof á Silicor, einkum þeir sem hafa fjárhagslegra hagsmuna að gæta og eru þeir þá líklega fúsir að taka við iðjuverinu í sína heimabyggð. Umhverfisvaktin fullyrðir að tilraunaverksmiðja Silicor á ekkert erindi inn í náttúruperluna Hvalfjörð. Áhrif iðjuversins yrðu slæm og óafturkræf. Nú er komið að því að forsvarsmenn Faxaflóahafna átti sig á að sameignarfélagið er aðeins einn af mörgum landeigendum við Hvalfjörð. Haldi þeir að hlutur Faxaflóahafna sé merkilegri eða réttmeiri en hlutur annarra er það á misskilningi byggt.

Heyrst hefur meðal íbúa við Hvalfjörð að þýðingarlaust sé að láta í ljós áhyggjur vegna Grundartanga. Ekki verði hlustað á slíkt hjal, jafnvel gert lítið úr fólki fyrir vikið. Umhverfisvaktin hvetur fólk til að skoða vefinn okkar www.umhverfisvaktin.is hitta okkur á Fésbók eða senda póst á umhverfisvaktin@umhverfisvaktin.is

Umhverfisvaktin við Hvalfjörð berst gegn frekari röskun á náttúruperlunni Hvalfirði. Málstaðurinn er sanngjarn og saman erum við sterk.

Hvalfirði, 17. maí 2015

Umhverfisvaktin við Hvalfjörð

Árdís Flóra Leifsdóttir skrifar:

Nú er ég búin að skila af mér 12.052 orðum í B.Ed.-verkefni í kennslufræðum við Háskóla Íslands og get alveg bætt við nokkrum orðum um lækna og verkföll síðustu mánuði. Fyrir nokkrum árum greindist ég með æxli í höfðinu og að þeirri greiningu komu fjölmargir aðilar úr læknastéttinni.

Ég fór í aðgerð og að því batteríi komu sennilega enn fleiri aðilar úr sömu stétt. Þetta ferli var allt gott og blessað og ég lifi mínu lífi í dag svo gott sem laus við margra ára höfuðverk og vesen, þökk sé öllum þessum aðilum. Einn af þessum aðilum er einn færasti læknir á sínu sviði hér á landi og ég á honum heilsu mína að þakka.

Æxlið mitt er ekki eitthvað sem er þekkt hér á landi og hans margra ára nám og starfsreynsla á virtum sjúkrahúsum erlendis gerðu það að verkum að rétt greining kom fram.

Í aðgerðinni var farið inn í höfuðkúpubotninn í gegnum nefið á mér og pöntuð sérstök tæki erlendis frá til þess. Aðgerð af þessu tagi er ekki algeng á Íslandi en þökk sé lækninum mínum þurfti ég ekki að fara til útlanda og láta framkvæma hana þar. Aðgerðin heppnaðist vel og tilgangi hennar, að tæma æxlið af vökva og taka sýni úr því, var náð. Því miður skaddaðist augntaugin mín í aðgerðinni en hún hefur nú gróið og óhappið hefur engar afleiðingar fyrir mig í dag.

Ég segi óhapp en ekki mistök því þessi taug sést ekki með berum augum og í mínu tilfelli var hún ekki á réttum stað. Hún hafði færst vegna æxlisins og læknarnir gátu vitaskuld ekki séð það fyrir.

Í viðtali við mig í ónefndu tímariti, sem átti í fyrstu að fjalla um andlega líðan sjúklinga eftir aðgerðir, var fjallað um þetta ferli sem ég gekk í gegnum að greinast með æxli. Í greininni var fjallað um óhappið og á forsíðu tímaritsins var talað um það sem mistök. Ég var og er ekki sátt með þessi orð þar sem þau eru ekki sönn þar sem ekki var um eiginleg mistök að ræða. Mér finnst lítið hafa verið gert úr læknunum sem framkvæmdu aðgerðina og vinnu þeirra. Ég ber að sjálfsögðu engan kala til þeirra þar sem þeir gerðu svo mikið fyrir mig og vona innilega, ef þeir hafa séð viðtalið, að þeir hafi ekki tekið þessi orð til sín.

Ég tel sjálfa mig vera afskaplega heppna manneskju og hafa sloppið vel frá þessu öllu saman. Í fyrsta lagi er æxlið mitt góðkynja og mun sennilega ekki hafa áhrif á mitt líf þó ekki sé hægt að fjarlægja það. Ekki eru allir jafn heppnir og ég sem er ekki með hættulegan sjúkdóm, og í verkföllunum fá þeir einstaklingar ekki þá þjónustu sem ég fékk þegar ég greindist. Í öðru lagi er ég oftast verkjalaus og lifi mínu lífi í dag, líkamlega hraust og heilbrigð, þökk sé læknunum og hinu starfsfólkinu sem komu að þessum veikindum mínum. Án þeirra væri ég enn hálfrugluð af verkjalyfjum og engan veginn þátttakandi í lífinu. Í þriðja lagi greindist ég með æxlið áður en verkföllin hófust og ég fékk þá þjónustu sem ég þurfti á skömmum tíma.

Undanfarið hefur verið og er enn mikið álag á heilbrigðisstéttinni vegna verkfallanna. Allir sem koma að þessum geira mynda eina keðju og ef einn hlekkur eða fleiri hverfa laskast starfsemi keðjunnar og meira álag verður á þeim sem eftir eru.

Það bitnar á sjúklingum og samkvæmt því sem maður heyrir í fjölmiðlum er ástandið orðið lífshættulegt. Ég hef lítið vit á því hvernig verkfallsmálin standa eða hvort einhver sátt sé á leiðinni en ég vona svo innilega að þessu fari að ljúka.

Ekki eru allir jafnheppnir og ég sem fékk fulla þjónustu og meira en það frá lækninum mínum og hans teymi og var þar að auki ekki í lífshættu. Þeir aðilar sem komu að mínum málum unnu sína vinnu 110% og eiga skilið laun sem samræmast því.

Ég er ekki alveg viss um tilgang minn með þessum tæplega 700 orðum en á einhvern hátt er hann sá að styðja við fólkið í heilbrigðisstéttinni og fólkið sem þarf á þjónustu þeirra að halda.

Heil og sæl, Árdís – háskólanemi og heppinn æxliseigandi.

„Ætlar þú í jarðarförina?“ spyr móðir mín þegar ég tilkynni henni að æskuvinkona mín hafi verið að missa föður sinn. Sjálf var ég búin að spyrja mig spurningarinnar ítrekað en hafði enn ekki komist að niðurstöðu. Hvernig veit maður hvort það er viðeigandi að mæta?

Því miður kemur þessi staða upp reglulega, að einhver vina eða kunningja minna missir einhvern sér nákominn. Þá byrja ég að velta fyrir mér hvort það sé viðeigandi að mæta. Á ég kannski bara að senda skeyti? Eða blóm?

Að lokum ákvað ég að mæta, munandi að ég hef misst fólk mér nákomið og óskað þess að einhver vina minna hefði mætt. Ef það hvarflar að manni að mæta – þá á maður að mæta. Alveg sama þó þú sért í litlu sem engu sambandi lengur við þann sem missti ástvin eða þó þú hafir jafnvel bara hitt þann látna einu sinni.

Það er mikilvægt að mæta fyrir manneskjuna sem missti ástvininn. Sú manneskja þarf á samhug og stuðningi að halda. Með því að mæta ert þú að sýna virðingu sem er ómetanleg á tímum sem þessum.

Ég missti ömmu mína fyrir allmörgum árum. Við vorum einstaklega nánar. Ég átti mjög erfitt með að sætta mig við dauða hennar og kveið jarðarförinni mikið. Í jarðarförinni var mikið af eldra fólki sem hafði þekkt ömmu og kom að kveðja góða vinkonu.

Í margmenninu sá ég glitta í fyrrverandi sambýlismann minn en sambandi okkar hafði ekki lokið á silkimjúkan máta. Mér hlýnaði mikið um hjartarætur að sjá hann og um leið mundi ég að það er í raun mikið í hann spunnið. Það er ekki auðvelt að mæta í jarðarfarir en þarna var hann, vitandi að mín fjölskylda var ekkert of hrifin af honum.

Þetta er líklega það fallegasta sem hann hefur gert fyrir mig.

Því vildi ég skrifa þessar hugleiðingar til að minna mig sjálfa og um leið vonandi fleiri á að við megum gjarnan gefa okkur tíma í að mæta í jarðarfarir til að styðja náungann og ekki vera að velta okkur upp úr því hvort það sé „óviðeigandi“ eða „hallærislegt“ af einum og öðrum ástæðum.

Já, það er auðveldara að senda bara blóm eða kveðju en ef maður hefur tök á að mæta þá er það virðingarvottur sem fólki finnst einstaklega vænt um og um leið sýnir maður að viðkomandi skiptir þig máli.

Það er erfitt að ákveða að mæta jafnvel einn í jarðarför þar sem þú þekkir fáa sem engan. Erfitt að horfa á fólk kveðja sína nánustu, erfitt að láta sig ekki bara hverfa að þjónustunni lokinni, heldur finna viðkomandi, taka utan um hann og votta honum samúð. Það er erfitt en – dropi í hafið á móti því sem viðkomandi er að upplifa.

Ég er hætt að velta þessu fyrir mér. Ef það hvarflar að mér að mæta og ég mögulega kemst þá geri ég það. Þegar ég kom út úr jarðarför um daginn dauðskammaðist ég mín fyrir að hafa velt því fyrir mér að mæta. Þegar ég sá hversu þakklát viðkomandi vinkona var, þá gerði ég mér grein fyrir því hversu mikið ég hefði séð eftir því ef ég hefði ekki mætt og hversu leiðinlegt það hefði verið að rekast á manneskju sem mér finnst vænt um í Kringlunni og votta henni samúð mína þar.

Eins dauðskammaðist ég mín fyrir að hafa setið úti í bíl áður en ég fór inn og velt mér upp úr því hvað ég leit illa út, með þurrkubletti í andlitinu og maskaraklessur í hárinu (dóttir mín var í stuði).

Ég var sumsé uppfull af sjálfri mér og vandræðalega litlum hversdagsvandamálum þegar ég gekk inn en fór út með lífið að láni. Þakklát fyrir allt og alla – og vinkona mín þakklát fyrir mig.

Dauft brosið sem hún sendi mér að skilnaði sagði svo margt. Við vorum góðar vinkonur í grunnskóla en höfum lítið umgengist eftir það. Það skiptir ekki máli. Mér þykir vænt um hana og nú veit hún það.

Fréttatilkynning:

SFR styrkir verkfallssjóð BHM og lýsir yfir stuðningi við verkfallsaðgerðir

Á fjölmennum fundi félagsmanna BHM nú í hádeginu afhenti Árni Stefán Jónsson formaður SFR bandalaginu 15 milljónir króna úr Vinnudeilusjóði félagsins og sýndi með því samstöðu SFR við félagsmenn BHM sem verið hafa í verkfalli undanfarnar vikur.

Árni Stefán las upp og afhenti síðan Þórunni Sveinbjarnardóttur formanni BHM bréf þar sem SFR lýsir yfir stuðningi við bandalagið í þeirri harkalegu kjarabaráttu sem nú stendur yfir. Nokkur hundruð félagsmenn BHM voru á fundinum og fögnuðu orðum Árna Stefáns ákaft og Þórunn þakkaði fyrir þann kærkomna peningastuðning sem þarna var veittur og þeim mikla samhug sem honum fylgir.

Hér má sjá innihald bréfsins sem Árni Stefán las og afhenti Þórunni:
Sú alvarlega staða sem komin er upp á vinnumarkaði kallar á ríka samstöðu stéttarfélaga og bandalaga. Ríkisvaldið og Samtök atvinnulífsins hafa sýnt af sér fádæma getuleysi í að koma fram með trúverðugum hætti í yfirstandandi kjaraviðræðum. Í þessari stöðu þarf launafólk að standa saman.
SFR stéttarfélag í almannaþjónustu styður félaga sína innan BHM sem hafa staðið í harkalegri kjarabaráttu undanfarnar vikur.

Eitt af meginhlutverkum stéttarfélaga er að standa vörð um hagsmuni félagsmanna sinna og nú er staðan sú í kjarasamningsviðræðum að nauðsynlegt hefur verið að grípa til aðgerða. Kjör og réttindi launafólks eru í húfi. Í slíkum aðstæðum er samstaðan mikilvæg, ekki bara samstaða innan félaga og aðildarsamtaka heldur einnig milli stéttarfélaga sem standa í svipuðum sporum. Aðgerðum eins og þeim sem BHM stendur nú í fylgir mikill kostnaður auk álags og óvissu fyrir félagsmenn.

SFR – stéttarfélag í almannaþjónustu og Vinnudeilusjóður félagsins hefur í ljósi þessa ákveðið að færa BHM 15.000.000.- til að styrkja bandalagið í þeim hörðu átökum sem nú standa yfir.
SFR vill með þessu sýna samhug sinn í verki og styðja þannig við félagsmenn BHM og þá kjarabaráttu sem þeir nú standa í.

Nú er sumarið komið á Íslandi og ekki orð um það meir. Sumarið er sá tími þegar hvítvínin taka völdin með sínum svalandi léttleika. Það er fátt skemmtilegra heldur en að dreypa á góðu hvítvíni í góðra vina hópi.

En það verður þá að vera frambærilegt hvítvín og hér á eftir ætlum við að fjalla um nokkur hvítvín sem einungis eru frambærileg heldur líka á góðu verði.

Þýsku hvítvínin frá Deinhard

Nokkur vín frá hinu þekkta vínfyrirtæki Deinhard hafa fengist í Vínbúðunum undanfarin ár og gengið vel. Sem betur fer þarf ekki að vera samansem merki á milli lélegra hvítvína og Þýskalands en Íslendingar muna enn eftir hræðulegu liebfrauenmilch-hvítvíninu sem fengust hér á árum áður. Deinhard-vínfyrirtækið rekur sögu sína alla leið til ársins 1794 og hafa því haft nægan tíma til að þróa víngerð sína enda hefur árangurinn ekki látið standa á sér. Í dag eru til ágæt þýsk hvítvín og hér eru tvö dæmi um það.

Deinhard Green Label riesling kr. 1.729
Þessi fallega græna flaska inniheldur flott riesling-hvítvín frá hinum fallega bæ Bernkastel við Mosel. Vínið er ekki of sætt, fölgult, ávaxtaríkt með léttri fyllingu og góðri sýru. Þarna má finna græn epli og steinefni. Flottur og frískandi sumar-rieslingur.

Deinhard Riesling Moscato 1794 kr. 1.778
Þarna er á ferðinni óvenjuleg en skemmtileg blanda af 2 þrúgum, annars vegar riesling og hins vegar moscato. Nafnið á þessu víni er 1794 sem vitnar í árið sem fyrirtækið byrjaði starfsemi. Vínið er því seiðandi ávaxaríkt sem kemur frá moscato-þrúgunni og riesling-þrúgan gerir vínið afar steinefnaríkt og ferskt. Vínið er ljóssítrónugult, hálfsætt með léttri fyllingu. Í bragði má finna epli, aprikósu og smá sítrus.

Cono Sur frá Chile

Vín frá þessari margverðlaunuðu víngerð eru alltaf öruggur kostur þegar leitað er að góðum gæðum miðað við verð. Hér eru tvö afar vel gerð hvítvín frá þessum framleiðanda sem eru undir 2.000 krónum:

Cono Sur Chardonnay kr. 1.876
Það verður bara að segjast eins og er að þetta vín kemur sífellt á óvart fyrir gæðin. Það er búið að fá feikna góða dóma hjá íslenskum vínskríbentum eins og Þorra Hrings og Steingrími Sigurgeirs. Þetta vín er afar ferskt, ljóssítrónugult með meðalfyllingu. Þurrt með góðri sýru. Suðrænir ávextir í bragði svo og sítrus og blóm. Það verður varla sumarlegra …

Cono Sur Gewurztraminer kr. 1.927
Steingrímur Sigurgeirs skrifaði nýlega um þetta frábæra vín á vinotek.is og ekki úr vegi að láta hann um lýsinguna: „Það er ekki algengt að sjá Gewurztraminer frá Chile, jafnvel ekki utan Evrópu. Vínhúsið Cono Sur hefur hins vegar ekki alltaf farið troðnar slóðir og var m.a. fyrsta vínhús Chile til að hefja ræktun á þrúgunni Viognier.

Þetta er afbragðsgóður Gewurztraminer gerður úr þrúgum ræktuðum í héraðinu Bio Bio, sem er með syðstu vínhéruðum Chile og þar sem þetta er suðurhvelið verður loftslagið svalara eftir því sem sunnar dregur. Þykk, arómatísk angan, suðrænir ávextir, sætur greipávöxtur, lime og blóm, rósablöð. Þurrt, nokkuð þykkt, með þéttri, ferskri og þægilegri sýru. Reynið t.d. með austurlenskum réttum, indverskum, taílenskum. 1.927 krónur. Frábær kaup. “

Ítölsku hvítvínin frá Pasqua

Í svona umfjöllun verðum við að koma ítölskum hvítvínum að og hér eru 2 flott og frísk frá Pasqua:

Pasqua Chardonnay kr. 1.679
Þetta vín fékk frábæra dóma hjá Þorra Hrings um daginn eða 3,5 stjörnur af 5 sem hlýtur að teljast afar gott á þessu verði. Hér kemur lýsingin frá Þorra: „Þessi Chardonnay er ættaður frá Púglíu og er ljós-strágylltur að lit með óeikaða og blómlega angan af sætum sítrus, melónu, ferskju, mandarínu og peru. Þetta er meðalopin og býsna frískleg angan, en ekki er hún sérstæð.
Í munni er það með meðalfyllingu, góða sýru og fremur einfalt bragð sem mætti gjarnan endast lengur því ekki er það slæmt meðan það varir. Þarna er sítrus, pera, ferskja, melóna og greipaldin. Ungt, einfalt og vel gert hvítvín en alveg útilokað að greina hvaðan úr veröldinni það kemur. Hafið með hversdagslegum fiskréttum, ljósu fuglakjöti, salötum, skelfiski og léttu pasta.
Verð kr. 1.679.- Mjög góð kaup. “

Pasqua Pinot Grigio kr. 1.774
Pinot grigio-þrúgan hefur slegið í gegn út um allan heim og þetta flotta hvítvín er dæmigert fyrir hana. Ljós sítrónugulur litur, blómlegt í nefi og afar ferskt á tungunni. Ávaxtaríkt í bragði og þarna má finna perur og epli og jafnvel stjörnuávöxt. Flott með alls kyns léttum foréttum og fiski og frábært bara eitt sér.

Kassavínin eru flott í ferðalagið

Að endingu ætlum við að fjalla um 2 flott kassavín annars vegar frá Ítalíu og hins vegar frá Spáni. Það getur verið afar þægilegt að hafa slíkar „beljur“ með í farangrinum.

Pasqua Chardonnay Organic kr. 5.927

Þetta flotta hvítvín hefur fengið afar flottar viðtökur enda á mjög hagstæðu verði, sér í lagi þegar tekið er mið af því að hér er um lífrænt vín að ræða. Vínið er ljóssítrónugult með léttfyllingu. Það er þurrt með ferskri sýru og í bragði má finna epli, peru og sítrus.

Vina Albali Verdejo kr. 5.918

Rauðu kassavínin frá Vina Albali hafa algerlega slegið í gegn og hér er svo hvítvínið frá þeim sem gefur hinum rauðu ekkert eftir. Þorri Hrings skrifaði um vínið um daginn og gaf því 3,5 stjörnur. Hér kemur hans lýsing:

„Ég hef áður skrifað um Verdejo frá Albali í flösku (2012 ***) en ég er ekki frá því að þessi kassi sé bara betri. A.m.k. er hann yngri og það er sannarlega kostur þegar um er að ræða einföld og ódýr vín. Það hefur tæplega meðaldjúpan strágulan lit með grænum tónum og tæplega meðalopna angan af peru, ferskjujógúrt, anans og grænum grösum. Þetta er einfaldur en frísklegur ilmur þótt hann teljist seint vera óvenjulegur. Í munni er það með tæpa meðalfyllingu, þurrt og sýruríkt með ágætt jafnvægi og stutt en frísklegt bragð. Þarna eru sítróna, ferskjujógúrt, stikilsber, pera og estragon. Ég hefði giskað á Torrontés frekar en Verdejo í blindsmakki, ef einhverjir vita hvers konar vín það er. Auðvitað mætti það vera þéttara og efnismeira, en miðað við þriggja lítra box er það innan alvarlegra athugasemda. Hafið með fiski, ljósu pasta og salötum. Verð kr. 5.918.- (ca 1.478.- pr. flaska) Mjög góð kaup.“

Utan á kassanum stendur „deliciously fruity“ og það er kannski besta lýsingin á þessu frábæra sumarvíni því það er unaðslega ávaxtaríkt!

Ísland komst ekki áfram í Eurovision. Það eru eflaust vonbrigði fyrir þá sem lögðu vinnu í undirbúning og sérstaklega fyrir ungu söngkonuna sem öll athyglin beinist að. En vonbrigði eru hluti af lífinu, maður vinnur bara ekkert alltaf. Flestir vinna aldrei. Í þetta sinn skíttöpuðum við. Eins og Danir. Eins og Finnar. Eins og allir sem komust ekki einu sinni í undanúrslit.  Og vitiði hvað – það er bara allt í lagi. Einhver verður að tapa.

Frábær flutningur?

Viðbrögð fjölmiðla vekja mér kjánahroll.  „María geislaði á sviðinu“ var fyrsta fyrirsögnin sem ég sá eftir að hún flutti lagið. Auðvitað geislaði hún, stúlkan er gullfalleg og gullfallegt fólk, vel til haft og uppábúið, geislar. Þetta snerist hinsvegar um frammistöðu hennar og öllum var ljóst að hún var mjög langt frá því að gera sitt besta. Fjölmiðlar leggja líka mat á flutninginn sjálfan: „Frábær flutningur hjá Maríu“ og þeir blaðamenn sem ekki halda þeirri þvælu fram í eigin nafni hafa hana bara eftir höfundi lagsins í staðinn: „María stóð sig eins og hetja“.

Nei. Þetta var ekkert frábær flutningur hjá henni Maríu. Hann var frekar slappur. Hún stóð sig ekki eins og hetja heldur eins og ósköp mannleg, óreynd og taugaóstyrk hæfileikakona sem náði því ekki að gera sitt besta – í þetta sinn. Það er út af fyrir sig ánægjulegt að fjölmiðlar hafi ekki farið þá leið að slátra henni en það er heldur engin ástæða til að halda því fram að hún hafi verið frábær. Hún hefur nefnilega fullt leyfi til þess að mistakast.

Er alveg hræðilegt að tapa?

Það er gaman að vinna. En keppni er þess eðlis að aðeins örfáir ná þeim árangri sem allir þáttakendur stefna að og í flestum tilvikum segir tap okkur andskotann ekkert annað en það hvernig viðkomandi var fyrirkallaður í nokkrar mínútur eða mesta lagi nokkra klukkutíma af heilli mannsævi. Eiginlega ættum við að ganga út frá því að fulltrúar okkar tapi, láta þeim sjálfum eftir að tjá vonbrigði sín í stað þess að skamma þá, en fagna hinsvegar með þeim þegar gengur vel. Þess í stað erum við búin að gera tap að feimnismáli en ekki sjálfsögðum hlut.  Heilu ráðstefnunar eru haldnar þar sem fyrirlestrar ganga meira og minna út það að við séum öll sigurvegarar. Ef stjórnmálaflokkur tapar í kosningum er hann samt sem áður hinn eiginlegi sigurvegari.  Við höldum íþróttamót fyrir börn þar sem allir keppendur fá verðlaunapening. Þess eru dæmi að skólar falli frá því að heiðra afburðarnemendur af því að það yrði svo leiðinlegt fyrir þá sem ekki ná hámarks árangi.

Við erum farin að líta ósigur sömu augum og fötlun, sjúkdóma og fátækt; eitthvað óréttlátt sem rýrir lífsgæði, eitthvað sem verði að sporna við með öllum ráðum.

Eins gott að halda andlitinu

María tekur ósigrinum vel. Það er skynsamlegt. Ekki bara vegna þess að það er í sjálfu sér góður árangur að standa fyrir framan alheiminn og syngja án þess að deyja úr hræðslu og hún á eftir að fá mörg tækifæri til að gera sitt besta, heldur líka vegna þess að þegar önnur ung kona klikkaði á því, fyrir nokkrum árum, að fagna eigin ósigri, var hún dæmd harðlega, ekki fyrir að vinna ekki, heldur fyrir að sykurhúða ekki vonbrigði sín. Krafan er sú að ef fulltrúar okkar vinna ekki, þá hegði þeir sér að minnsta kosti eins og þeir hafi unnið.

Það er áreiðanlega vel meint að hrósa fólki fyrir frammistöðu sína þegar því mistekst. Það er niðurbjótandi og tilgangslaust að skamma og ásaka. En þegar allt kemur til alls er óverðskuldað hrós aðeins önnur birtingarmynd á þeirri hugmynd að ósigur sé smán. Það er ekki jákvætt viðhorf til ósigurs heldur bara mannúðlegri nálgun.

Ég var með dótturfjölskylduna í mat um daginn, sem var náttúrlega alveg ágætt. Dótturdóttirin er að vísu sérlega matvönd og borðar eiginlega ekki neitt en bróðir hennar bætir það upp svo um munar, borðar næstum allt (nema sveppi) og mikið af því. Þær mæðgurnar eru hins vegar hættar að borða viðbættan sykur, sem er hið besta mál en kallar svolítið á nýjar hugmyndir.

Ég hef sjálf aldrei verið mikið fyrir dísæta eftirrétti og kökur, er til dæmis ekki nema hóflega hrifin af marenskökum, en nota þó oft dálítið af sykri í eftirrétti og fleira. En þegar ég er að velta fyrir mér eftirréttum sem ég get gefið mæðgunum rennur stundum upp fyrir mér að ég get gert eitthvað svipað og ég er vön, nema sleppt sykrinum. Stundum er ég eiginlega að nota hann bara af gömlum vana – ég hef til dæmis yfirleitt sett 1-2 matskeiðar af sykri í pönnuköku- og vöffludeig (nema þegar ég er að nota þetta í ósæta rétti) en það er auðvitað óþarfi og ég er hætt því núna, allavega í pönnukökurnar). Og í marga rétti sem innihalda sæta ávexti er auðvitað engin þörf á að bæta við sykri, sætan í ávöxtunum á alveg að duga.

Jújú, það eru til ýmiss konar sætuefni og gervisykur. Ég nota þetta aldrei, finnst meira vit í að venja sig af sætubragðinu.

En allavega, hér er eftirrétturinn sem ég gerði. Enginn viðbættur sykur (en töluvert af sykri í ávöxtunum og safanum svosem).

Ég átti nokkrar huggulegar, rauðar plómur (6-7 stykki) sem ég skar í tvennt og tók steininn úr. Hitaði ofninn í  180°C og raðaði plómunum í eldfast mót með skurðflötinn upp.

Svo grófsaxaði ég 25 g af valhnetum og 25 g af pistasíuhnetum, setti í skál og blandaði 1/2 tsk af kanel saman við.

Ég stráði blöndunni yfir plómurnar og kreisti svo safann úr einni appelsínu (safaríkri, ef notuð er appelsína sem ekki er mjög safarík gæti verið betra að nota tvær) og hellti í formið meðfram plómunum.

Svo setti ég formið í ofninn og bakaði plómurnar í um 20 mínútur. Það er þó vissara að fylgjast með þeim undir lokin því hneturnar gætu farið að dökkna um of og þá má breiða álpappír yfir til að hlífa þeim – nú, eða taka bara fatið út ef manni sýnist plómurnar orðnar vel meyrar.

Ég hafði mascaraponeost með en það mætti líka hafa t.d. ís eða rjóma.

Neinei, það vantaði sko engan sykur á þetta.

Bakaðar plómur með hnetum og kanel

6-8 plómur

25 g valhnetur

25 g pistasíuhnetur

1/2 tsk kanell

safi úr 1-2 appelsínum

mascarponeostur

Heimsækið vefinn minn hér.