Að vernda fórnarlömb kynferðisbrota er strembið. Jafnvel lögreglustjóri getur haft það skýrt á stefnuskrá sinni, sent út bréf til að skerpa á henni en verið sakaður um að þagga niður í fólki í kjölfarið.
Margir vilja meina að umræðan um slík brot sé orðið slíkt jarðsprengjusvæði að ekki sé hægt að taka þátt án þess að verða að öllum líkindum sprengdur í loft upp. Ég er ekki sammála því. Miklu líklegra er að skoðanir fólks séu út úr kú eða það kunni bara ekki að koma fyrir sig orði.
Bréf Páleyjar, lögreglustjórans í Vestmannaeyjum, er illa orðað og ekki ljóst í hvaða tilgangi það er skrifað. Þar hamrar hún á því að viðbragðsaðilar kynferðisbrota virði trúnað og þagnarskyldu en bréfinu var samstundis lekið í fjölmiðla.
Ég myndi hafa áhyggjur af því, Páley! Strax þarna er ljóst að ólíklegt er að komið verði til móts við óskir þínar.
Þegar bréfinu, þar sem sagt er að ekki megi leka neinu í fjölmiðla, er lekið samstundis er ljóst að ekki allir eru á sömu bylgjulengd.
Lögreglustjórinn vill meina að þungbært geti verið fyrir þolendur ef fjallað er um mál þeirra í fjölmiðlum rétt eftir atburðinn. Það getur vel verið en ég dreg í efa að frétt þess efnis að tilkynnt hefði verið um x mörg kynferðisbrot um helgina valdi fórnarlambi meiri skaða en tilkynningin um að hátíðin hafi farið vel fram og ekki sé vitað um nein kynferðisbrot.
Ef ég hefði tilkynnt sjálfur kynferðisbrot og fengi svo framan í mig fyrirsögnina á forsíðu Fréttablaðsins: „Engin nauðgun á Þjóðhátíð,“– þá fyrst held ég að ég yrði reiður og sár.
Það er einkum þrennt sem gjaldfellir þetta bréf og lætur lögreglustjórann líta út eins og hann sé mættur til starfa úr fortíðinni.
Í það fyrsta þá er bréfið óeðlilega langt, miðað við að setningin:
„Bannað að tala við fjölmiðla, það er þungbært fyrir fórnarlömbin,“ kemur innihaldi þess alveg til skila.
Svona eru lögfræðingarnir samt. Þeir teygja allt út í hið óendanlega til að taka á öllum vinklum málsins og reyna að firra sig ábyrgð en kostnaðurinn er sá að enginn skilur hvað þeir eru að segja og hlutir eiga það til að misskiljast.
Hvergi hef ég séð að fagaðilar, sálfræðingar og starfsfólk sem sérhæft sig hefur í þessum málum staðfesti það að fréttir af brotunum hafi þau áhrif sem lögreglustjóri telur þurfa að vernda fyrir. Mér þætti vænt um að fá álit sálfræðings á því svona ef einhver fréttamaður skyldi vera að lesa.
Svo það að það má ekki einu sinni gefa upp að kynferðisbrot hafi verið tilkynnt. En í bréfinu segir:
„Með engum upplýsingum á ég við að hvorki verði gefið upp hvort að það hafi komið upp brot eða ekki,“ segir bréfahöfundur.
Til hvers er það? Hvern er eiginlega verið að vernda? Þjóðhátíðarnefnd kannski? Gerandann sem er ekki hættur?
Ég veit það vel að Vestmannaeyjar eru eyja en það þýðir ekki að bjóða til sín tugþúsundum og ætla bara að einangra sig. Við lítum kynferðisbrot of alvarlegum augum til þess að hætta á það að missa málaflokkinn aftur í felur og margir landsmenn hafa barist harkalega fyrir því að þessi mál séu uppi á yfirborðinu, hvatt fórnarlömb til að leita réttar síns og standa stolt enda hafa þau ekkert til að skammast sín fyrir.
Það er fréttnæmt þegar ráðist er á fólk. Við viljum og eigum rétt á því að vita hvað er í gangi og hvernig brugðist er við brotum á samkomum sem við erum eindregið hvött til að mæta á – því það sé svo gaman!
Þetta bréf lögreglustjórans ætti að fara beint upp á Þjóðminjasafn því það tíðkast ekki að þegja í dag.